Frankrijk is voor veel Nederlanders een geliefd vakantieland, maar in plaats van ieder jaar naar het zonnige zuiden te trekken, kun je Frankrijk ook naar het hoge noorden halen door bijvoorbeeld je achtertuin om te toveren tot een chique Franse tuin. Je tovert op die manier niet alleen je tuin om tot een echt pareltje, maar ook je huis krijgt hierdoor een upgrade. Franse tuinen, ook wel baroktuinen genoemd, zie je tenslotte vaak bij grote statige kastelen. In dit artikel vertellen we je eerst wat over het ontstaan en de betekenis van een Franse tuin, waarna we verschillende Franse tuinideeën aan bod laten komen ter inspiratie.
Het ontstaan van de Franse tuin
Het concept van een Franse tuin is al enkele eeuwen oud. De eerste Franse tuin is namelijk al in de 17e eeuw ontworpen door André le Nôtre (1613-1700). Hij was tuinarchitect van beroep en werd bekend door zijn tuinontwerp bij het kasteel van Vaux-le-Vicomte. Dit viel zo goed in de smaak dat hij door koning Lodewijk XIV naar Versailles werd gehaald om daar onder andere de tuinen van het kasteel van Versailles te ontwerpen. Deze Franse tuinen zijn nu nog steeds te bewonderen.
Wat maakt een Franse tuin nou precies een Franse tuin en hoe kun jij een Franse tuin eigenlijk onderscheiden van een andere tuin? We zullen de voornaamste kenmerken van een Franse tuin kort bespreken en verder illustreren aan de hand van een aantal voorbeelden, zodat jij precies weet aan welke punten jouw toekomstige Franse tuin moet voldoen.
Symmetrie
Bij het ontwerpen van een Franse tuin is het belangrijk dat er symmetrie in de tuin zit. Links en rechts, voor of achter, het moet gelijk zijn aan elkaar. Dit maakt het ontwerpen natuurlijk wel een stuk eenvoudiger, aangezien je maar een deel van de tuin hoeft te ontwerpen en dit vervolgens kunt kopiëren. Let er bij het ontwerpen wel op dat je het lijnenspel zo opbouwt dat er genoeg diepte wordt gecreëerd en dat de tuin goed aansluit op het huis. De volgende twee voorbeelden laten goed zien hoe je symmetrie in je tuin aan kunt brengen.
Symmetrie van de buxushaag
Dit eerste voorbeeld laat de symmetrie van de buxushaag en het waterreservoir zien. De omlijning van de buxushaag zorgt er duidelijk voor dat er vier gelijke vlakken ontstaan die allemaal hun eigen invulling krijgen. Daarnaast is ook het kleine waterreservoir perfect symmetrisch. Alle hoeken zijn rond en elke rand wordt gekenmerkt door een uitstulping. Het maakt niet uit vanuit welke kant je kijkt, je ziet altijd hetzelfde.
Symmetrie van haag en planten
In dit voorbeeld is de symmetrie nog beter zichtbaar. Zowel in de hoeken als in de randen en in het midden zijn links, rechts, voor en achter dezelfde planten gebruikt die ook nog eens in precies dezelfde vormen zijn gesnoeid. Ook de ingangen van de looppaden zitten op exact dezelfde punten en de opvallende pilaren die gevormd worden door buxusstruiken zien er allemaal hetzelfde uit.
De symmetrie die hier gebruikt is, straalt een prachtige rust uit die je nodig hebt in je tuin. Door lekker over de paden te wandelen of door van een afstand naar je prachtige Franse tuin te kijken kom je helemaal tot rust en kun je er weer dagen tegenaan.
Controle
Een tweede kenmerk dat erg belangrijk is in Franse tuinen zijn de strakke lijnen van de hagen, struiken en bomen. Hiermee geef je namelijk aan dat de mens controle heeft over de natuur. De tuineigenaar bepaalt door het snoeien van de planten hoe ze eruit moeten zien. De planten kunnen niet zomaar in het wilde weg groeien, wat bijvoorbeeld bij een Engelse tuin wel het geval is. We hebben enkele voorbeelden voor je op een rijtje gezet.
Kegelvormige bomen
De mens heeft dus de controle over de natuur. Natuurlijk is dat maar in een bepaalde mate waar, want de regen, de wind en de zon kunnen we niet sturen. De manier waarop planten eruit zien gelukkig wel. Bij jouw Franse tuinideeën moet je hier dus ook rekening mee houden.
De bomen in dit voorbeeld zijn bijvoorbeeld allemaal in strakke vormen gesnoeid die niet zouden ontstaan door de natuur zelf. De mens heeft hier duidelijk de overhand in gehad. Daarnaast komt ook de symmetrie perfect terug in dit voorbeeld, want beide rijen zijn vrijwel identiek.
Rare vormen
Ook dit voorbeeld laat de menselijke controle goed zien. De kleine buxushagen zijn in strakke lijnen geplant en ook de coniferen zijn in vreemde en onnatuurlijke vormen gesnoeid. Hoewel het er in eerste instantie misschien wat raar uitziet en je niet zou verwachten dat deze vormen in koninklijke tuinen passen, zijn het wel degelijk vormen die terug komen in Franse tuinen.
Het wordt dus hoog tijd om de heggenschaar erbij te pakken en te gaan oefenen om deze prachtige vormen te snoeien.
Heb je al iets meer ervaring met het snoeien van planten en wil je wat meer uitdaging? Probeer dan eens of je leuke dierenvormen weet te creëren. Dit wordt namelijk ook vaak gedaan met buxussen of coniferen.
Gelijkheid
Een derde kenmerk van een Franse tuin is dat de tuin het hele jaar door dezelfde uitstraling moet hebben. Om deze reden wordt er weinig gebruik gemaakt van bloemen, maar valt de keuze vaak op groenblijvende, winterharde planten, zoals buxushagen en -struiken. In de voorbeelden die wij verzameld hebben is dat goed te zien.
Hartvormige hagen
Deze hartvormige hagen die gevormd lijken te zijn uit coniferen blijven het hele jaar door groen. Ze verliezen hun blad niet, waardoor je het hele jaar door volle en strakke hagen hebt. Het lijnenspel in je tuin blijft dus het hele jaar zichtbaar en ook de diepte die je in je tuin probeert te creëren blijft het hele jaar goed te zien.
In deze tuin zijn de hartvormige hagen wel opgevuld met gekleurde bloemen. Hoewel deze waarschijnlijk niet winterhard zijn, kun je je favoriete planten natuurlijk gewoon betrekken bij je Franse tuinideeën. Een tuin die op een aantal leuke planten na het hele jaar dezelfde uitstraling houdt is natuurlijk ook nog steeds een Franse tuin te noemen.
Groenblijvende struiken en hagen
Ook dit is weer een voorbeeld van een tuin die het hele jaar door groen blijft. Het maakt dus niet uit of je hier op een warme zomerdag of op een koude winterdag doorheen loopt of op neer kijkt, want je zult altijd een strakke tuin zien met verschillende tinten groen.
Daarnaast komt in dit voorbeeld de symmetrie en de controle die de mens heeft op de natuur nogmaals naar voren. De hagen zien er links en rechts precies hetzelfde uit en de opvallende coniferen zijn in rare vormen gesnoeid die in de natuur waarschijnlijk niet voor zullen komen.
Beelden
Tot slot horen beelden en ornamenten ook zeker in een Franse tuin thuis. Deze worden vaak in groepen in de tuin gezet en komen, met de symmetrie in ons achterhoofd, vaak in alle delen van de tuin terug. Je zult ze altijd aan beide kanten van de tuin moeten plaatsen. De strakke symmetrie moet tenslotte gewaarborgd blijven.
Het midden van de tuin kenmerkt zich in veel gevallen door een groot en statig waterreservoir of een prachtige fontein. Deze zijn in veel gevallen zo aangelegd dat ze vanuit de woning gezien de diepte van de tuin versterken.
We hebben nog twee laatste voorbeelden waarbij de beelden centraal staan.
Symmetrie van beelden
Zoals gezegd moet ook in het gebruik van de beelden een strakke symmetrie te zien zijn en staan er altijd meerdere beelden bij elkaar. In het volgende voorbeeld zijn beide vereisten perfect te zien. Als je goed kijkt, zie je namelijk dat de twee buitenste beelden bijna gelijk zijn aan elkaar. Ze staan niet alleen op dezelfde plaats, maar ze staan ook precies op een gelijke verhoging en ook de haagjes eromheen zijn precies hetzelfde gesnoeid.
Ook de twee beelden die naast het prieeltje staan zijn bijna hetzelfde. Ze hebben dezelfde houding, staan in dezelfde hoek en hebben dezelfde stenen bollen voor zich staan. Links is tot op de millimeter gelijk aan rechts, waardoor deze beelden perfect zijn voor een Franse tuin.
Groepjes van beelden
Dit laatste voorbeeld laat nogmaals duidelijk zien dat beelden in een Franse tuin niet alleen, maar in groepen staan. Dit pad is namelijk voorzien van verschillende beelden. Ze staan allemaal op een enorme sokkel waardoor je er eigenlijk niet omheen kan.
Daarnaast weten wij, nu we weten aan welke kenmerken een Franse tuin moet voldoen, bijna zeker dat aan de andere kant van dit grasveldje exact dezelfde beelden zullen staan… Wat denk jij?
De inspirerende voorbeelden laten goed zien hoe een Franse tuin eruit kan zien. Helaas wekken ze wel de illusie dat een Franse tuin alleen mogelijk is bij kastelen, landhuizen of andere grote gebouwen en hoewel je niet zo'n imposante Franse tuin kunt creëren als je tuin wat kleiner is, kun je de Franse tuin wel als inspiratie gebruiken. Ook in een kleine of normale tuin kun jij met de belangrijkste kenmerken van een Franse tuin in het achterhoofd voor een koninklijke sfeer zorgen!
Wil je nog meer inspiratie op doen voor je toekomstige Franse tuin? Breng dan bijvoorbeeld een bezoekje aan kasteeltuin Assumburg in Heemskerk. Deze tuin is vrij toegankelijk en helemaal in de Franse stijl vormgegeven.
Wat vind jij het mooiste kenmerk van een Franse tuin en hoe zou je dat terug laten komen in je eigen tuin?
Laat het weten in een reactie!
Geef een reactie