Wil je graag een moestuin beginnen, maar heb je geen idee hoe je dit moet doen? Dan is een tuinplan maken voor de moestuin zeker geen overbodige luxe.

In dit artikel leggen we je stap voor stap uit hoe jij jouw tuinplan voor de moestuin in kaart kunt brengen. Op die manier weet je precies welke groente waar komt en wat de verdere indeling van jouw tuin wordt. Zo heeft jouw nieuwe moestuin een grotere kans op slagen. Laten we beginnen!

In 5 stappen jouw perfecte tuinplan maken voor de moestuin

Wanneer je voor het eerst een moestuin aan wilt leggen kom je al snel een aantal obstakels tegen. Zo kom je er na wat research achter dat sommige groenten helemaal niet naast elkaar mogen staan. Of is het door je huidige indeling haast onmogelijk geworden om gemakkelijk ieder gedeelte van je moestuin te verzorgen?

Om je op weg te helpen naar jouw perfecte moestuin laten wij je zien hoe een tuinplan maken voor de moestuin in zijn werk gaat. Aan de hand van dit plan kun je al vanaf moment één op de juiste en meest doordachte manier aan jouw moestuin beginnen.

Alle onderstaande stappen brengen je dichterbij die perfecte moestuin waar alle groenten en fruit het prima naar hun zin hebben.

Stap 1: Ga met pen en papier de tuin in

notieboek-en-pen-in-het-gras

Om te beginnen is het belangrijk om de omvang van jouw toekomstige moestuin te weten. Duik dus met pen, papier en een meetlint de tuin in en kijk hoeveel ruimte je tot je beschikking hebt. Schets vervolgens de omlijning van jouw beschikbare ruimte op papier.

Vervolgens is het tijd om jouw moestuin in te delen. Er zijn bij het maken van de indeling van jouw moestuin een aantal zaken waar je rekening mee moet houden.

Het hoofdpad

Het is altijd handig om ruimte over te laten voor het hoofdpad in jouw moestuin. Doordat een moestuin bewerkelijk is, zul je regelmatig met je tuingereedschap en kruiwagen in de weer zijn. Het is dan handig als je met deze spullen tot in de moestuin kunt komen.

Wanneer je ervoor zorgt dat jouw hoofdpad ongeveer twee stoeptegels breed is (ongeveer 60 centimeter), weet je dat hier gemakkelijk met de kruiwagen overheen kunt. Het hoofdpad loopt in de meeste gevallen door het midden van de moestuin, zodat je aan beide kanten gemakkelijk bij de moestuin kunt komen.

De zijpaden

Eén hoofdpad in de moestuin is niet altijd genoeg. Wanneer je moet schoffelen is het namelijk niet handig als je op je tenen tussen de planten moet gaan staan. Om overal makkelijk bij te kunnen voor het onderhoud is het handig om zijpaden aan te leggen. Deze paden creëer je om de paar meter en laat je aansluiten op het hoofdpad. Deze zijpaden hoeven alleen maar breed genoeg te zijn zodat je er gemakkelijk kunt staan. Een paar voetbreedtes breed is meestal al voldoende.

Door het hoofdpad en de zijpaden uit te denken en te tekenen ontstaan vanzelf de vakken waar je uiteindelijk je groenten in zult gaan verbouwen.

Stap 2: Kies jouw favoriete groenten

Groenten-uit-de-tuin

Nu heb je op papier een duidelijke schets staan van jouw tuinplan voor de moestuin. Het maken van zo'n plan is in de eerste stap nog niet zo ingewikkeld. Nu heb je een idee van de ruimte die je tot je beschikking hebt. Het is nu tijd om de groenten te kiezen die je wilt gaan verbouwen.

We begrijpen dat je in deze tweede stap waarschijnlijk pas echt enthousiast wordt over een tuinplan maken voor de moestuin. Dit omdat je nu helemaal zelf kunt gaan bepalen welke groenten je wilt gaan verbouwen. Ga je voor de bloemkool, spinazie, ui, of toch liever voor verschillende wortelgewassen?

Tip 1: Houd tijdens het kiezen van de groenten rekening met de ruimte die het gewas inneemt. Aardappelen en pompoenen vragen bijvoorbeeld nogal wat ruimte. Als je een kleine moestuin hebt is het wellicht leuker om eerst wat kleinere groenten uit te proberen en te kijken hoe een moestuin bevalt.

Tip 2: Let bij de keuze niet alleen op de ruimte die bepaalde groenten innemen, maar kijk ook eens naar jouw bodemsoort. Niet iedere groente kan op iedere bodemsoort geteeld worden.

Tip 3: ook in het najaar kan je een moestuin aanleggen: deze groenten groeien ook in het najaar.

Stap 3: Deel de groenten in

Kleine-moestuin-in-vakken

Deze derde stap heeft nogal wat voeten in de aarde wanneer het aankomt op een tuinplan maken voor de moestuin. Dit omdat het leuk is verschillende groenten in je tuin te verbouwen, maar iedere groente zo zijn eigen eisen heeft.

Het is daarom belangrijk om bij de indeling van de groenten rekening te houden met de combinatieteelt en de wisselteelt. Hoe je dit moet doen zullen we hieronder aan je uitleggen, te beginnen bij de combinatieteelt.

De combinatieteelt

Zoals we eerder al benoemden zijn niet alle gewassen vrienden van elkaar. Het kan zelfs zo zijn dat het ene gewas de groei van het andere gewas remt en ervoor zorgt dat je geen mooie groentes zult krijgen. Dit wil je natuurlijk voorkomen. Het kan echter ook andersom: gewassen die elkaar juist versterken.

Wanneer gewassen niet naast elkaar kunnen staan, kan dit onder andere te maken hebben met bepaalde stoffen die ze via hun wortels uitscheiden. Niet ieder gewas kan hier namelijk tegen. Daarnaast trekken verschillende gewassen ook verschillende dieren aan en kunnen ze op deze manier ook de groei van een ander gewas beïnvloeden (zowel positief als negatief).

Ook kan het naast elkaar plaatsen van bepaalde gewassen plantenziekten voorkomen. Doe dus voordat je de groenten wilt gaat planten even onderzoek naar de versterkende en verzwakkende eigenschappen van sommige combinaties.

De wisselteelt

Moestuin-omgewoed

Niet alleen de verschillende combinaties in de gaten houden is belangrijk voor een stabiele moestuin. Ook de wisselteelt is een belangrijk onderdeel van een tuinplan maken voor de moestuin. Deze teelt zal vooral in de toekomst zorgen voor een moestuin die steeds vruchtbaar blijft.

Om de wisselteelt goed uit te kunnen leggen worden de groenten meestal in zes gewassen onderverdeeld:

  1. Aardappelen (nachtschade-achtigen)
  2. Bladgewassen
  3. Koolgewassen (kruisbloemigen)
  4. Vruchtgewassen (komkommerachtigen)
  5. Wortelgewassen (schermbloemigen)
  6. Peulgewassen (vlinderbloemigen)

Wat er tijdens de wisselteelt gebeurt is dat je ervoor zorgt dat iedere groente het volgende jaar op een andere plek in de moestuin groeit. Wanneer een gewas een heel seizoen op één bepaalde plek heeft gestaan, heeft hij namelijk de belangrijke mineralen uit de bodem verbruikt.

Nu heeft niet ieder gewas dezelfde mineralen en voedingsstoffen nodig als de ander. Door op een handige manier de gewassen te roteren zorg je ervoor dat de groenten ieder jaar weer op een fris stuk grond staan waar zij goed kunnen gedijen.

Ook helpt het gebruiken van wisselteelt om bepaalde ziekten en plagen niet de kans te geven door te zetten. Je voorkomt op deze manier bodemmoeheid. Een veel gebruikte manier om je gewassen af te wisselen is de volgende:

  1. In het eerste jaar plant je een koolgewas;
  2. In het tweede jaar plant je op dit gedeelte een bladgewas;
  3. Gevolgd door vruchtgewassen in het derde jaar;
  4. Dan zijn de wortelgewassen aan de beurt in jaar vier;
  5. In het vijfde jaar mogen de aardappelen;
  6. En in het zesde jaar is het tijd voor de peulgewassen.

Vervolgens kun je in het zevende jaar weer koolgewassen planten. Het is dus een gesloten cirkel. Wanneer je de zes gewassen tegelijk plant, kun je ze ieder jaar dus een plaatsje doorschuiven. Om dit in de gaten te houden is een tuinplan maken voor de moestuin ideaal.

Stap 4: Overweeg vaste planten

Afrikaantjes

Je weet nu hoe je je moestuin vorm gaat geven, welke groenten je gaat telen en hoe je deze groenten het beste in kunt delen door middel van combinatie- en wisselteelt. Nu stappen we even af van de groenten en kijken we naar de vaste planten.

Er zijn namelijk een aantal vaste planten waarvan het loont om ze in, of in de buurt van, jouw moestuin te planten. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het Afrikaantje. Deze plant houdt aaltjes op een afstand en houdt hierdoor de bodem van jouw moestuin goed. Het is ook om die reden dat je vaak Afrikaantjes aan de randen van moestuinen tegenkomt.

Daarnaast kun je natuurlijk ook leuke fruitplanten en kruidenplanten in je moestuin planten. Maak voor deze vaste planten aparte bedden.

Stap 5: Voor de liefhebber

Wanneer je gaat beginnen met een moestuin zijn bovenstaande vier stappen de basis tijdens een tuinplan maken voor de moestuin. Mocht je de smaak echter te pakken krijgen, dan is deze stap nog een extra stap voor de liefhebber.

Het is namelijk ook mogelijk om met de indeling niet alleen rekening te houden met de eerder genoemde twee teeltsoorten, maar ook door ze in te delen in voorteelt, hoofdteelt en nateelt.
De hoofdteelt is de belangrijkste teelt van het bed. Dit is de teelt waarop je tijdens de eerdere stappen je tuinplan hebt gemaakt. De voorteelt komt,  zoals verwacht, vóór deze hoofdteelt en de nateelt volgt erna. Door deze verschillende fases van teelt te hanteren kun je langer en meer verschillende groenten telen in één jaar op hetzelfde bed.

Het vergt echter wel weer een aantal avonden rekenen en tekenen. Een tuinplan maken voor de moestuin is met deze toevoeging een echte klus te noemen. We raden het daarom ook eigenlijk alleen de tuiniers aan die ervaring hebben met de moestuin.

Overige aspecten voor in het tuinplan

Regenwater-opvangen-voor-de-moestuin

Bij het maken van het tuinplan voor de moestuin is uiteraard de moestuin zelf het belangrijkst. Hier draait het allemaal immers om. Toch willen we je een aantal andere tips omtrent het maken van een tuinplan voor de moestuin niet ontnemen.

Zo zul je, zodra je een eigen moestuin hebt en in gebruik gaat nemen, ook meer tuinafval produceren. Wanneer je een moestuin begint is het daarom nuttig om ook met een composthoop te beginnen. Je kunt hiervoor een eigen compostbak maken of een compostbak aanschaffen. Het extra tuinafval kun je zo omzetten naar nieuwe bemesting voor de moestuin. Op die manier is de cirkel helemaal rond.

Een moestuin heeft daarnaast natuurlijk ook voldoende water nodig. Om niet te veel water te verspillen kun je erover nadenken om een regenton te plaatsen. Zo kun je regenwater opvangen en dit water gebruiken om jouw moestuin mee te verzorgen.

Als je bovenstaande stappen één voor één doorloopt ga je goed voorbereid aan de slag met de aanleg van jouw moestuin. Je zult precies weten wat je waar moet planten en kunt op die manier het optimale halen uit jouw teelt.

Denk er daarbij nog eens over na of het plaatsen van een compostbak of regenton een goede aanvulling is. Zo maak je je eigen mest en is er geen verspilling van water nodig.
Heb jij al een moestuin en heb je misschien tips voor een tuinplan maken voor de moestuin?

Of ben jij beginnend moestuinder en wil je jouw ervaringen delen?
Schrijf dan een reactie hieronder!