Wil jij bij het bouwen van jouw nieuwe blokhut rekening houden met het milieu? En zorgen dat het duurzame hout dat je hiervoor gebruikt zoveel mogelijk impact heeft op de verkleining van jouw ecologische voetafdruk? Dan lees je hieronder waar je op moet letten!

Want wat is duurzaam hout? Waar wordt dit vandaan gehaald en hoe gebruik je het het beste? Die vragen beantwoorden we voor jou.

Wat is ‘echt' Duurzaam Hout?

Of hout als duurzaam wordt bestempeld heeft te maken met de bossen en de leefomgeving waar het vandaan komt. Wanneer er bij het kappen van bomen rekening wordt gehouden met de ecologische leefstructuur en het herbebossen van de omgeving, komen ze in aanmerking voor de term ‘duurzaam hout'. In dit geval wordt ervoor gezorgd dat de leefomgeving in acht wordt genomen bij de keuze voor het kappen.

Er zijn 2 globale keurmerken/labels die belangrijk zijn bij het kopen van hout, namelijk: FSC en PEFC.

Keurmerk: FSC Hout

FSC staat voor Forest Stewardship Council en is een organisatie die zich inzet voor het behoud en beheer van bossen van over de hele wereld.  In FSC bossen worden per hectare enkel de oudste bomen gekapt zodat de rest beter kan groeien. Hiernaast zorgen ze ervoor dat de bossen waar gekapt wordt genoeg tijd hebben om te herstellen.

fsc hout keurmerk

Keurmerk: PEFC Hout

PEFC is eenzelfde soort organisatie die zich nog meer focust op herplanting en lokale inzet voor de bossen.  Hiernaast is hun key-phrase: People, planet, profit. Naast de natuur houden ze rekening met de bevolking en zorgen ze ervoor dat deze mensen ook mee profiteren van de bossen.

pefc keurmerk hout

Buiten deze keurmerken bestaat er nog een ander element dat meespeelt bij de duurzaamheid van hout en dat zijn de duurzaamheidsklassen:

De duurzaamheidsklassen van Hout

Alle houtsoorten zijn onderverdeeld in duurzaamheidsklassen om de bewuste mens beter te informeren over de mate van duurzaamheid van een houtsoort. De klassen worden niet bepaald naar aanleiding van de oorsprong, maar afhankelijk van de levensduur van het hout. Wanneer hout langer mee gaat is het minder snel aan vervanging toe en helpt dit in de hersteltijd van de bossen. De houtsoorten worden ingedeeld van klasse 1 tot en met klasse 5 waarbij klasse 1 zeer duurzaam is en klasse 5 juist niet. Wil je meer weten over welke houtsoort past bij welke duurzaamheidsklassen, dan kan je het beste hier verder lezen: De duurzaamheidklassen van hout.

Kenmerken rondom de duurzaamheid hebben met uitzondering van  van hout hebben vaak weinig met het hout zelf te maken, maar vooral met de omgeving waar dit groeit en hoe met deze omgeving omgegaan wordt. Wanneer je duurzaam hout wilt kopen, volstaat het dan om hout te kopen van de meest bekende duurzaamheidskenmerken? Ben je dan duurzaam bezig met jouw hout? Ja, het is een eerste goede stap. Maar dit kan natuurlijk nog vele malen beter…

Duurzaam Hout van Eigen Bodem

Hardhoutsoorten uit Brazilië en Indonesië zijn vaak erg mooi, maar alleen al het gesleep met het hout over de halve wereld is absoluut niet duurzaam. Sterker nog, deze transport schepen zijn bijzonder vervuilend. Bovenal is het vervoer helemaal niet nodig. In Europa groeien namelijk veel meer duurzame houtsoorten dan je zou denken. Enkele voorbeelden:

  • Lariks / Douglas hout. Zeer populair hout voor overkappingen en voor buiten gebruik. Bovenal: Hout uit Nederland!
  • Thermisch Gemodicifeerd Hout. Populair voor Duurzame Gevelbekleding ( Door het thermisch modificeren gaat vuren en grenen hout naar een veel hogere duurzaamheidsklasse). Hieronder vertellen we hier meer over.
  • Tamme Kastanje. Duurzaamheidsklasse 2, PEFC Keurmerk afkomst uit Zuid Europa. Wordt vaak gebruikt bij de productie van palen.
  • Robinia. Duurzaamheidsklasse 1 of 2. FSC Keurmerk, Wordt vooral gebruikt voor toepassingen buitenshuis. Denk hierbij aan een vlonder.
  • Frans Eiken. Duurzaamheidsklasse 2 of 3, Afkomstig uit Frankrijk en vaak gebruikt voor waterbouw.
  • Kastanje hout. Duurzaamheidsklasse 2, West- en Zuid-Europa. Veel gebruikt voor hekpaaltjes.

Genoeg keuze zoals je kunt zien! Let bij het kopen van hout of producten van hout dus op de afkomst hiervan.

Meer weten over duurzaam hout kopen? Lees dan verder!

Thermisch gemodificeerd hout

Voor een duurzame gevel of vlonder is het ideaal om gebruik te maken van thermisch gemodificeerd hout. Thermische modificatie is een behandeling waarbij hout verwarmd wordt met stoom. Door dit proces verandert de structuur van het hout en verdwijnen de meeste voedingsstoffen voor schimmels uit het hout. Bij deze behandeling is alleen water en warmte nodig. Er komen dus geen chemische middelen aan te pas. Dit maakt thermische modificatie 100% ecologisch verantwoord.

Thermisch gemodificeerd hout klinkt wellicht chemisch, maar is 100% ecologisch verantwoord. Een absolute aanrader voor hout, het is namelijk nog duurzamer dan men veelal denkt, omdat je juist minder kwalitatief en ook sneller groeiend hout, duurzamer maakt. Zo ben je dus op twee vlakken goed bezig!

Houtsoorten die zelf helemaal niet zo’n lange levensduur hebben, zoals vuren en grenen, lenen zich heel goed voor deze behandeling. Deze houtsoorten gaan na de thermische modificatie gemiddeld 2x zo lang mee! Bovendien maakt dit stoomproces de houtsoorten lichter in gewicht en zeer vormvast. Hierdoor is thermisch gemodificeerd hout ideaal om de gebruiken als gevelbekleding.

Hout écht duurzaam gebruiken

Hout écht duurzaam gebruiken gaat niet alleen om uw aankoop, maar ook om wat u er daarna mee doet. De kunst is om hout net zo lang (of liever nog langer) te gebruiken dan de groeitijd van de boom. Dit is juist bij thermisch gemodificeerd hout heel goed mogelijk! Hiervoor worden namelijk houtsoorten gebruikt die relatief snel groeien. En als u thermohout goed monteert dan gaat het met gemak 25 jaar mee, zeker als u het ook goed onderhoudt. Genoeg tijd dus voor de herplante bomen om te groeien.

Hiernaast wordt hout vaak behandeld voor of nadat het gebruikt wordt voor bijvoorbeeld het bouwen van een blokhut, bar of vlonder. Het bewerken van het hout is in sommige gevallen nog schadelijker voor de natuur dan het hout zelf. Let bij de producten die je hiervoor gebruikt dus ook op of deze niet teveel slechte impact heeft op het milieu.

man in bos

Wat zijn de voor en nadelen van Tweedehands Hout Kopen?

In het kader van de circulaire economie zou het het beste zijn wanneer iedereen gebruikt hout koopt, dat nog een redelijke levensduur heeft. Nu heeft het kopen van tweedehands hout naast voordelen ook nadelen, dus dit is niet voor iedereen de beste optie. Maar voor de zekerheid benoemen we hieronder de voor- en nadelen, zodat je zelf een afweging kunt maken of tweedehands hout voor jou een goede optie is.

Voordelen

  • Het kopen van tweedehands hout zorgt ervoor dat er geen nieuwe bomen gekapt hoeven te worden
  • Het hout heeft al mooie gebruikssporen waar je nu geen jaren op hoeft te wachten
  • Veel hout wordt gratis aangeboden op bijvoorbeeld Marktplaats

Nadelen

  • Het hout gaat niet zo lang meer mee als wanneer je het nieuw koopt
  • Je kunt niet zelf bepalen wat voor finish je het hout meegeeft

Het uiteindelijk kopen van duurzaam hout

Om te bepalen of uw volgende houtaankoop duurzaam wordt, dient u rekening te houden met een aantal factoren, zoals transport vervuiling, herplanting, levensduur van het hout en de manier waarop het hout behandeld is. Een hardhoutsoort uit de tropen heeft een hele lange levensduur en hoeft niet behandeld te worden, maar scoort weer heel slecht op het gebied van transport vervuiling en is daarmee niet een hele duurzame keuze.

Beter is bijvoorbeeld om te kiezen voor hardhoutsoorten uit Europa, zoals Robinia of kastanje hout. Deze houtsoorten hebben een zeer lange levensduur en komen bovendien uit de buurt. Robinia komt bijvoorbeeld uit verantwoord beheerde bossen in Hongarije en Bulgarije, waardoor herplant gegarandeerd is. De vorm van deze houtsoorten is alleen vrij grillig, waardoor ze voornamelijk geschikt zijn voor hekwerken of beschoeiing.

Een Stappenplan om Duurzaam Hout te kopen:

  1. Is de houtsoort afkomstig uit Europa?
  2. Heeft de houtsoort een hoge duurzaamheidsklasse? (Geschikt voor de toepassing, binnen heeft u geen zeer hoge klasse nodig )
  3. Is de houtsoort voorzien van één van de bekendere twee keurmerken?
  4. Koop je tweedehands hout of nieuw bij een houthandel?
  5. Waar behandel je het hout mee? Is dit een milieuvriendelijk product?

Wat uiteindelijk ook nog een belangrijk punt is om te overwegen: Staat de partij waar u hout koopt bekend als duurzame partij? Koopt u bij een partij die het bijvoorbeeld belangrijk vindt om groene energie te gebruiken?

rode mooie bomen

Partijen die  goed bezig zijn met duurzaam hout

  • Gadero – We halen in dit artikel vaak Gadero aan als partij waar je duurzaam hout kan bestellen en dat is niet geheel zonder reden: Gadero is namelijk 100% eerlijk en open over hout. En veelal een bron geweest voor dit artikel. De informatie voorziening rondom hout onderwerpen op de website van Gadero is alleen al baanbrekend en dus ook een partij die alle lof verdient op het gebied van duurzaamheid.
  • Platowood –  Met de focus op thermohout zorgen zij ervoor dat hun hout ten allen tijde behandeld wordt op een milieuvriendelijke manier.
  • Accoya Nederland – Door het gebruik van acetylatieproces gaat het hout van Accoya minstens 50 jaar mee boven de grond en 25 jaar in zoet water.

Zijn de grote partijen duurzaam bezig?

  • Ikea geeft aan pas in 2020 alleen nog hout te gebruiken van duurzame bronnen. Of ze dit echt gehaald hebben wordt heel moeilijk om te controleren.
  • Gamma geeft aan ‘zoveel mogelijk hout te verkopen met het FSC keurmerk.' Wat is zoveel mogelijk? In principe geeft Gamma met deze werkwijze aan: ‘Wij kopen nog steeds hout in van bronnen die niet duurzaam zijn'.
  • Praxis hanteert dezelfde strategie als Gamma, men verbergt zich achter een partnership met een keurmerk ( in dit geval FSC) maar sluit dus ook niet uit dat ook veel hout uit niet gecontroleerde omgevingen kan komen.

bos overdag

Conclusie

In Nederland wordt, in tegenstelling tot België, nog erg weinig gekeken naar keurmerken. Dit is te merken in het grote aantal aankopen bij grote ketens. Dit terwijl het meest duurzame hout wordt verkocht bij kleinere lokale partijen die zelf importeren. Het kopen van tweedehands hout wordt ook steeds populairder en zal steeds interessanter worden naarmate we meer circulair gaan leven. Doe voordat je hout gaat kopen eerst onderzoek naar de landen waar het hout vandaan komt, of het behandeld is en of het een keurmerk draagt.