De eikenprocessierups komt steeds meer in het nieuws en het is op het moment dweilen met de kraan open. Specialistische bedrijven in eikenprocessierups bestrijding kunnen de vraag niet meer aan en laten consumenten weten dat ze pas in 2020 kunnen helpen. In dit artikel vertellen we je meer over wat de eikenprocessierups is, welke klachten de eikenprocessierups veroorzaakt en hoe je de eikenprocessierups zelf kan bestrijden.
Inhoud van dit artikel
Waarschijnlijk heb je de krantenkoppen wel gelezen in de regionale krant, over de overlast van de eikenprocessierups, dat het dweilen met de kraan open is, dat de overlast van de rups is verdrievoudigd, dat er zelfs eikenprocessierupsen in de badkamer worden gevonden, dat in verschillende dorpen deze rups het gesprek van de dag is, enzovoort.
De vraag die vervolgens opkomt..
Wat is de eikenprocessierups?
De eikenprocessierups is het voorstadium (de rups) van de eikenprocessievlinder, een nachtvlinder. De eikenprocessierups komt – niet geheel onverwacht – met name voor op verschillende soorten eiken, en dan met name op het begin van de zomer. Op de stammen en de takken van de bomen maken de rupsen nesten, deze zijn veelal ‘balvormig' omgeven door een soort spinsel. Vanuit de nesten vertrekken de rupsen in een soort optocht (vandaar ook de naam processie) om de bomen en bladeren kaal te vreten. De eikenprocessierups veroorzaakt daarmee dan ook flinke schade aan bomen, dat is echter niet het grootste probleem van de processierups. Het grootste probleem zit in het risico voor de gezondheid voor zowel mensen als dieren, naast dat het zonde van je tuin is.
Gezondheidsproblemen door de eikenprocessierups
De eikenprocessierups veroorzaakt verschillende symptomen. Wanneer je in aanraking bent gekomen met de brandharen van de rups kan je onder andere last krijgen van huid, ogen en luchtwegen. Ook kunnen de brandhaartjes zorgen voor allergische klachten. De minuscuul kleine brandhaartjes van de eikenprocessierups zijn de boosdoeners van deze symptomen.
Ze kunnen jeuk en bultjes veroorzaken, maar ook brandende ogen en geïrriteerde luchtwegen. Probeer contact met de processierups dan ook te vermijden.
De symptomen van contact met de eikenprocessierups brandhaartjes:
Op de huid: kunnen de brandharen hevige jeuk veroorzaken en na een uur of twee vaak rode bultjes en blaasjes, deze verdwijnen na enkele dagen tot weken weer.
Ogen: de eikenprocessierups kan bij de ogen naast flinke irriatie ook ontstekingen van het bindvlies veroorzaken, bij last van je ogen door de rups is het het beste om contact op te nemen met de huisarts.
Luchtwegen: als de kleine brandhaartjes van de rups in de luchtwegen belanden kunnen ze ook hier flinke irritatie veroorzaken en leiden tot onstekingen en ademhalingsstoornissen.
Hiernaast kunnen ook allergische klachten voorkomen, met hevigere uitslag en jeuk.
Symptomen van de eikenprocessierups (niet uitputtend):
- jeuk, blaasjes, rode bultjes huid,
- geïrriteerde / rode, gezwollen ogen;
- Loopneus, hoesten, problemen met slikken
- Kortademig, kriebelige keel
Andere klachten kunnen zijn: overgeven, duizeligheid, koorts, algehele malaise.
Preventief kun je verschillende maatregelen nemen; zorg voor bedekkende kleding voor nek en ledematen, vermijd contact, zorg voor meer vogels in de tuin.
Toch in contact gekomen met de eikenprocessierups? Behandeling
- Huid: Spoel de huid goed met lauw water, of de strip huid (ja ook pijnlijk) met plakband of bijvoorbeeld tape. Probeer krabben en wrijven te voorkomen.
- Ogen: Spoel de ogen zorgvuldig uit, bijvoorbeeld met je hoofd in een emmer. Houden de klachten aan? Neem dan contact op met de huisarts.
- Luchtwegen: houden de klachten aan dan kan aangepaste medicatie nodig zijn, neem ook in dit geval contact op met de huisarts.
Meer tips nodig? Onder andere in dit artikel zijn nog meer tips te vinden.
Bestrijding: wat kan je zelf doen tegen de eikenprocessierups?
Om de eikenprocessierups in je eigen tuin tegen te gaan kan je bijvoorbeeld veel andere planten naast eiken in je tuin zetten. Meer planten zorgt voor een betere biodiversiteit en dus meer vogels die weer de rups opeten. Zodoende kan het ook helpen om vogelhuisjes op te hangen in je tuin. Over het algemeen is het stimuleren van een brede biodiversiteit een goede oplossing als bestrijding tegen de eikenprocessierups. Onder meer koolmezen eten de eikenprocessierups (zelfs met brandharen) gewoon op. In onderstaand filmpje is te zien hoe een koolmees een processierups onthaard.
Er zijn verschillende manieren van bestrijding tegen de rups onder meer: preventief, wegzuigen van nesten en het vergroten van natuurlijke vijanden voor deze vervelende rups. Omdat veel van de specialistische bestrijders het te druk hebben is het voor de normale consument / tuinier het beste om preventief te handelen: contact voorkomen (bv door geschikte kleding) en bestrijden met insectparasitaire nematoden (hier te koop bv). Daarnaast is het dus als gezegd goed om biodiversiteit te vergroten om de eikenprocessierups dwars te zitten.
Andere optie is nog het wegzuigen van de nesten van de rups, hoe wel we dit afraden om als leek te doen, doe je dit toch zorg dan in ieder geval voor een veiligheidsbril en bijvoorbeeld een bedekkende wegwerp overall.
Algemene tips: Hang nooit de was in de buurt van een nest, ga nooit kamperen / eten in de buurt van een nest. Pas op met grasmaaien bij een nest in de buurt, zorg voor voorlichting aan de kinderen, zorg voor meer vogels / biodiversiteit.
Feitjes over de eikenprocessierups:
- De rups dankt zijn naam aan hun voedsel en leefwijze ('s nachts in optocht – processie – op zoek naar eikenbladeren).
- De rupsen kunnen tot wel een miljoen brandharen hebben
- Natuurlijke vijanden zijn onder andere koolmees, sluipwesp en vlieg
- De overheid bestrijdt de rups onder meer door opzuigen, wegbranden en het biologisch besproeien.
Heb jij zelf nog tips om de strijd met de eikenprocessierups aan te gaan of heb je nog manieren om het effectief te bestrijden? Laat dan je tips hier onder achter in de reacties.
Ik ben Nederlander in buitenland,en hoorde dat er weer een uitbraak van de eikenprocessierupsen is, ik kreeg via iemand te horen dat met een föhn dat je er beter vanaf kan komen, ik dacht bij mezelf, bij brandnetels zijn het ook weerhaakjes wat in de huid blijft hangen, en/of in luchtwegen, ik had vandaag dus per ongeluk door brandnetels gelopen en heb diezelfde methode toegepast hiervoor, waardoor het werkt lijkt mij dat de poriën dan open gaan staan waardoor de haartjes met haken los laten van de huid en blaas je ze meteen weg natuurlijk, dus werkt zowel voor de eikenprocessierupsen en zo ook voor brandnetels, dus ik zet een vergelijkbaar kommentaar bij dat artikel van je.
*eikenrocessierupsbestrijding, geen reden om te splitsen!
Kan je eikenhout gewoon stoken als er een eikenprocessie rups in zit of heeft gezeten. Ik heb namelijk eikenhout gekocht en zit helemaal onder de rode bulten. Ik vraag me nu af wat er gebeurd als ik dit hout binnen zet en ga stoken.