Heerlijke knoflook uit eigen tuin, wie wil dat nou niet? Met dit artikel zorg jij ervoor dat de knoflook in jouw tuin smaakvol wordt. Knoflook planten in het najaar is bijvoorbeeld al de eerste stap naar het succes. Wij gaan je alles vertellen over hoe je dat het beste aanpakt. Hoe je de rest van de teelt uitvoert en een aantal leuke weetjes over knoflook vind je verderop in het artikel.
 

Wat is knoflook?

Knoflook
Knoflook behoort tot de lookfamilie. Andere leden van deze familie zijn de prei, ui en bieslook. Samen met de ui en de bieslook is de knoflook ook nog eens een bolgewas.
Qua consumptie wordt de knoflook vooral gebruikt als smaakversterker. Zowel verse knoflook als gedroogde knoflook zijn gemakkelijk toe te passen in verschillende gerechten. Knoflook geeft in sommige gevallen net dat beetje extra!
De geur en smaak van knoflook kent iedereen wel: een erg sterke en doordringende geur die de groente geen ideaal onderdeel van de maaltijd maakt wanneer er bijvoorbeeld een belangrijke afspraak gepland staat. In Nederland maken we graag gebruik van de knoflook, maar vooral in de mediterrane landen is het een gewild product.

Verschillende soorten knoflook

De knoflookfamilie bestaat uit twee hoofdgroepen en tien subgroepen. De hoofdgroepen zijn de Allium sativum sativum en de Allium sativum ophioscorodon.
De Allium sativum sativum kent geen bloeiwijze en wordt ook wel softneck genoemd. Onder deze hoofdgroep vallen de subgroepen artichoke en silverskin. De soorten die onder deze hoofdgroep en subgroepen vallen, zijn langer houdbaar, maar produceren kleinere tenen en zijn lastig te pellen.
De Allium sativum ophioscorodon heeft in tegenstelling tot de eerdere hoofdgroep wel bloemstengels met een bloemknop. Deze hoofdsoort wordt ook wel hardneck genoemd. De subgroepen hierbij zijn de rocambole, porcelain, purple stripe, glazed purple stripe en marbled purple stripe.

Groente of kruid?

Er bestaat wat verwarring over de classificatie van knoflook. Dit komt doordat de knoflook officieel een groente is, maar in de bereiding niet als zodanig wordt gebruikt. Knoflook wordt namelijk vooral als kruid gebruikt in de keuken.
Het geven van extra smaak aan gerechten door hier geperste, gesneden of gedroogde knoflook aan toe te voegen maakt dat het gebruik ervan net is als dat van een kruid.
 

Knoflook planten in het najaar

Knoflook gewas
Veel moestuinen floreren in het voorjaar en de zomer. Een groot aantal gewassen kan het beste na de strenge wintermaanden geplant worden, maar voor de knoflook is juist het najaar een fijne tijd! Hieronder vind je alle informatie die je nodig hebt om de lekkerste knoflook zelf te telen.

Planten doe je in het najaar

Het najaar is een geschikte tijd om knoflook te planten, omdat we hier te maken hebben met een bolgewas. De knoflook slaat energie op in een bol, zodat de plant de winter goed kan overleven. Zodra het lente wordt zal de plant gaan groeien en bloeien.
Je kunt knoflook planten vanaf september en gedurende het hele najaar. Wanneer je de knoflook echter later dan half december plant, is hij vatbaar voor bederf en krijg je geen mooie knoflook.
Overigens kun je knoflook ook in het voorjaar planten. Wanneer je knoflook echter pas na de winter plant, zal deze minder goed groeien. Je krijgt dus wat kleinere knoflook met een iets afwijkende smaak. Er zijn mensen die juist van deze ‘voorjaarsknoflook' houden en expres in het voorjaar planten.

Grote en kleine tenen

Knoflookteen
Knoflook zaai je niet, knoflook poot je. Dit houdt in dat er geen speciale knoflookzaadjes zijn waar een knoflookplant uit zal groeien. De knoflook groeit uit een eerdere knoflookteen.
Uit een grote knoflookteen zul je grotere knoflookbollen krijgen. Het is daarom aan te raden een zo groot mogelijke knoflookteen te gebruiken om de knoflook mee te poten. Jij houdt toch ook van die fijne grote tenen?
Van welke knoflookbol de tenen afkomstig zijn, maakt in principe niet zo veel uit. Er zijn telers die speciale knoflook verkopen voor de teelt. Met deze knoflook heb je wellicht iets meer zekerheid, maar het telen van je eigen knoflook kan ook gemakkelijk met tenen uit de supermarkt!
Tip: In de supermarkt is het niet altijd duidelijk met welke hoofdgroep van de knoflook je te maken hebt. Door in het puntje van de knoflookbol te knijpen kun je dit echter vrij nauwkeurig vaststellen. Is de stam aan de bovenkant van de bol zacht en papierachtig? Dan heb je met een Allium sativum sativum te maken. Wanneer de steel wat dikker en harder is, dan is het een Allium sativum ophioscorodon.

Zo plant je knoflook

Knoflook planten najaar
Wanneer je mooie knoflooktenen hebt gekozen, is het tijd om ze dan toch daadwerkelijk te gaan planten. Knoflook kan in bijna iedere aardsoort geplant worden. De enige eis is dat de grond goed waterdoorlatend is. Daarnaast moet de grond vruchtbaar zijn. Hier kan je zelf voor zorgen door de grond aan te vullen met stalmest of andere organische mest.
Knoflook planten kun je het beste in rijen doen. In een rij kun je om de tien centimeter een knoflookteen planten. Plant deze teen niet dieper dan vijf centimeter in de grond. Wanneer je meerdere rijden plant, houd dan een afstand van dertig centimeter tussen de verschillende rijen aan. Zorg er altijd voor dat je de knoflookteen met de punt naar boven plant.
Nadat knoflook in een bepaald bed in je moestuin is gegroeid, kan je op deze plaats de eerstvolgende zes jaar geen knoflook meer planten. Dit heeft te maken met de verschillende waarden in de bodem die na het telen van knoflook aangetast worden en voor gezonde knoflook eerst weer op peil moeten zijn.

Onkruid

Wanneer je knoflook plant zul je zien dat de ruimte tussen de knoflooktenen redelijk groot is. Hierdoor ontstaat er voldoende ruimte voor onkruid om eens goed te gaan groeien en de boel te overwoekeren. Dat is natuurlijk niet de bedoeling.
Het beste werkt het om het onkruid dat de kop op steekt gewoon handmatig te wieden. Probeer alleen niet te diep te schoffelen. Doordat de tenen vrij oppervlakkig geplant moeten worden, bestaat de kans dat je de knoflook beschadigt als je te diep schoffelt. Dat zou natuurlijk zonde zijn!

Zieke knoflook

Knoflook ziek
Net als bijna alle andere gewassen is ook knoflook vatbaar voor verschillende plantenziekten. Ziekten waar knoflook gevoelig voor is, zijn aaltjes, witrot en roest.
Aaltjes
Deze diertjes komen niet alleen voor in de grond, maar ook in planten, mensen, water en dieren. Aaltjes zijn met een grootte van één tot twee millimeter niet te zien met het blote oog.
Aaltjes kunnen voor veel verschillende ziekteverschijnselen bij planten zorgen. Het gaat dan bijvoorbeeld om het rotten van de plant, een verslechterde toestand van de plant en/of verkleuringen. Vooral bolgewassen kunnen last ondervinden van aaltjes, zo ook de knoflook.
Tip: plant je vaker bolgewassen? Denk er dan eens over om Afrikaantjes te planten. Deze plant werkt effectief in de bestrijding van aaltjes via het wortelsysteem.
Witrot
Bij witrot is er sprake van de schimmel Sclerotium cepivorumm. De schimmel tast de knoflook aan en is een ongrijpbare ziekte. Er is weinig tot geen kennis is over het bestrijden van witrot. Wat we wel weten is dat de kans op witrot groter wordt als je knoflook twee jaar achter elkaar op dezelfde plaats plant. Het is dus verstandig om dat niet te doen.
Roest
Tot slot kan knoflook last hebben van roest. Hoe je deze ziekte het beste kunt bestrijden lees je in dit artikel over plantenziekten herkennen en bestrijden.
Een extra tip voor roest bij knoflook is dat het kan helpen om een gedeelte van het jaar geen gewassen uit de lookfamilie in de tuin te hebben. Op deze manier krijgt de ziekte minder kans of zal deze vanzelf verdwijnen.

Oogsten

Knoflook oogsten
Wanneer de bladeren van de knoflook voor tweederde geel zijn geworden, is het tijd om te oogsten. Voor knoflook die geplant is in het najaar zal dit in juli het geval zijn. De voorjaarsknoflook kan van juli tot en met oktober geoogst worden. Wanneer je het beste kunt oogsten, hangt af van het moment waarop je de knoflook hebt geplant.
Haal de knoflook voorzichtig uit de grond om de bollen niet te beschadigen. Wanneer alles is geoogst laat je de bollen in de wind drogen. Als het bolomwindsel mooi wit is geworden, laat je ze nog wat verder drogen in de schuur of in huis.
Om ze te laten drogen kun je ze van hun bladeren afhalen, of je kunt er natuurlijk zo'n mooie knoflookstreng van maken. Daarna kun je de knoflook gebruiken zoals jij dat wilt!

Knoflookweetjes

Tot slot hebben we nog een paar grappige, interessante en verbazingwekkende weetjes over knoflook:

  • In de Romeinse tijd kauwden gladiatoren veel op knoflook, omdat men dacht dat knoflook de spieren zou versterken.
  • Knoflook is welbekend als beschermer tegen het kwaad. Zo dacht men in de middeleeuwen dat je jezelf ermee kon beschermen tegen de duivel en heksen, en dat het de pest buiten de deur hield. Later is knoflook bekend geworden als beschermer tegen vampieren.
  • Van knoflook wordt gedacht dat het als een afrodisiacum gebruikt kan worden.
  • De typerende knoflookgeur die blijft hangen na het eten van knoflook (uit je mond of uit je poriën) ontstaat door het stofje allylmethylsulfide, dat in knoflook zit. Dit stofje wordt niet opgenomen in de darmen en komt in het bloed terecht. Doordat het stofje slecht kan worden afgebroken door het lichaam, kan de geur langdurig blijven hangen.
  • Verse knoflook is giftig voor honden of katten. Pas dus altijd goed op met huisdieren wanneer je knoflook gebruikt tijdens het koken, en als je de knoflook in je tuin gaat planten.
  • Als je knoflook dicht bij je mooie rozenstruiken plant, zal de rozenstruik minder last hebben van luizen.

 
Heb jij nog tips wat het planten van knoflook in het najaar betreft?
Laat het weten in een reactie!