Heb je net besloten een moestuin aan te leggen of een koude bak te maken, maar weet je niet wat je wilt telen? Wat dacht je van vergeten groenten voor in de moestuin? Waar vergeten groenten een aantal jaar geleden nog echt vergeten groenten waren, zijn ze nu steeds meer in opkomst. Zelfs bij de bekende supermarkten kun je nu een aantal van deze groenten kopen. Zo waren de meeste Nederlanders de pastinaak eigenlijk vergeten, maar is deze nu steeds meer bekendheid aan het vergaren.

Omdat wij graag een steentje bij willen dragen aan het herontdekken van deze vergeten groenten, hebben we dit artikel voor je samengesteld. Hier lees je alles over 5 verschillende vergeten groenten voor in de moestuin. De schorseneer, pastinaak, knolraap, aardpeer en snijbiet komen aan bod. Daar komt bij dat we je graag laten zien dat het goed mogelijk is deze groenten in je eigen moestuin te verbouwen!

Vergeten groenten voor in de moestuin

moestuin

Vergeten groenten zijn, je raadt het al, groenten die we zijn vergeten. Met andere woorden: groenten die we niet meer gebruiken in de keuken. Nu zijn er vergeten groenten die prima vergeten kunnen blijven. Dit omdat men vroeger door armoede soorten groenten at die stiekem helemaal niet lekker zijn. Daarnaast zijn er echter ook groenten die vergeten zijn, maar waarvan het eigenlijk zonde is dat we ze niet meer eten! Wanneer je eens wat anders wilt eten dan de bekende aardappel en de bloemkool, is het leuk een vergeten groente te proberen.

Nóg leuker en uitdagender is het om vergeten groenten voor in de moestuin te gaan telen. Zo varieer je niet alleen in de keuken, maar ook in de tuin. Vergeet die kroppen sla en komkommers en ga voor de pastinaken en de schorseneren! Hieronder laten we je kennis maken met een aantal vergeten groenten die je prima in je moestuin kunt telen en die ook nog eens lekker smaken.

1. De schorseneer (Scorzonera hispanica)

schorseneren

De schorseneer zoals die gegeten wordt, staat beter bekend als de grote schorseneer. Deze groente stond in de tijd voor de Tweede Wereldoorlog nog als ‘gewone' groente in de boeken, maar na de oorlog is de schorseneer in de vergetelheid geraakt. Het zijn de wortels van de Scorzonera hispanica die we eten.

Nadeel van het eten van schorseneer is de bereiding ervan. Wanneer je deze wortel namelijk wilt gaan schillen, komt er melksap vrij die goed kan kleven. Het is dan ook aan te raden dat, wanneer je besluit de schorseneer een tweede kans te geven, je tijdens het schillen keukenhandschoenen draagt. Door de obstakels tijdens het schillen wordt deze groente ook wel keukenmeidenverdriet of huisvrouwenleed genoemd.

De schorseneer in de moestuin

schorseneren-net-uit-de-moestuin

Het is goed mogelijk om schorseneren te telen in je moestuin. Deze groente van de vergeten groenten voor in de moestuin doet het prima in onze Nederlandse bodems.
Teel deze groente bij voorkeur op zandgrond. Wanneer de grond te ‘zwaar' is, zal het lastig worden om een mooie rechte wortel te kweken. Zaaien gebeurt tussen eind maart en half mei. Houdt tijdens het zaaien een afstand van 10cm tussen de zaadjes en zo'n 30cm tussen de rijen.

Het oogsten van deze winterharde wortelplant kan de gehele winter. Let er wel op dat je tijdens het oogsten de wortel recht omhoog uit de grond trekt. Doe je dit niet, dan bestaat de kans dat de wortel afbreekt (dit is ook gelijk een reden waarom je ze beter in zandgrond kunt telen).

De schorseneer in de keuken

Heb je heerlijke schorseneren uit eigen tuin? Dan kun je deze schillen (let op de keukenhandschoenen in verband met het melksap) en in stukjes snijden. Vervolgens kook je de schorseneer zo'n 10 minuten totdat ze beetgaar, maar knapperig zijn. Het is lekker om de schorseneren met dezelfde combinatie te eten zoals we die bij de asperges gewend zijn: met kaas, ham en ei.

2. De pastinaak (Pastinaca sativa)

pastinaak

De pastinaak is al een aantal jaar bezig met een comeback. Deze groente uit de categorie vergeten groenten voor in de moestuin was van de radar verdwenen, maar zie je nu steeds vaker terugkeren in de keuken. Deze groente is ook van het wortelgewas en kan een lengte bereiken van zo'n 20cm. De smaak is zoet en anijsachtig.

De Romeinen ontdekten dat de pastinaak, die zij vanuit het zuiden meenamen naar het noorden, in deze koudere gebieden veel groter werd. Ten tijde van de Middeleeuwen werd de pastinaak in West-Europa dan ook een belangrijk onderdeel van het volksvoedsel. Het was qua gebruik en toepassing de voorloper van de aardappel. De intrede van de aardappel is dan ook de reden dat de pastinaak steeds verder naar de achtergrond werd verdreven. Weetje: In Amerika zien ze de pastinaak vooral als een hardnekkig onkruid, terwijl deze in Engeland en Ierland nog steeds erg populair is als groente.

De pastinaak in de moestuin

pastinaak-in-de-moestuin

\Een pastinaak kun je vanaf februari zaaien en vanaf dat moment heeft de plant ongeveer 25 weken nodig om een mooie pastinaak te ontwikkelen. Ook bij deze groente is het goed om deze in een losse grondsoort te zaaien. Dit omdat ze in deze grond meer de ruimte krijgen om te groeien. Wanneer je gaat oogsten kun je dat, mits je eind februari hebt gezaaid, al aan het einde van de zomer doen. Desondanks wachten veel telers met het oogsten tot na de eerste echte kou. Dit zou de smaak van de pastinaak ten goede komen. De groente kan goed tegen de kou en kan daarom gedurende een lange periode in de koude herfst- en wintermaanden geoogst worden.

De pastinaak in de keuken

Wanneer je een pastinaak vroeg oogst, in of aan het einde van de zomer, heeft de groente een frisse smaak. Oogst je de pastinaak na de eerste echte kou, dan smaakt deze een stuk voller en zoeter.
Waar de pastinaak ooit verdreven werd door de aardappel, is deze vandaag de dag dus een prima vervanger van de pieper. Let er wel op dat je de pastinaak minder lang dan de aardappel kookt, anders worden ze erg papperig. Verder kun je er heerlijke pastinaaksoep van maken en is het een lekkere groente om mee te wokken.

3. De knolraap (Brassica rapa)

de-knolraap-2

De knolraap wordt ook wel de meiraap en herfstknol genoemd. Deze vergeten groenten voor in de moestuin zijn we in Nederland wel echt bijna vergeten. In de gewone teelt kom je hem al niet meer tegen. Alleen in onze moestuinen en de biologische landbouw wordt nog aandacht geschonken aan deze groente. Deze groente zit een beetje tussen de wortelknol en stengelknol in. Hij vormt zich zowel bovenin de penwortel als in de stengel. Net als de pastinaak werd deze groente al door de Romeinen gegeten. De knolraap is gemakkelijk te verwarren met de koolraap, welke eenzelfde uiterlijk heeft.

De knolraap is echter een stuk kleiner dan de koolraap. Waar de koolraap richting de pastinaak gaat qua structuur en smaak, gaat de knolraap juist richting de radijs. Totaal andere groenten dus!

De knolraap in de moestuin

knolraap-in-de-moestuin

De knolraap is een echte voorjaarsgroente. Na het planten groeit de raap snel en kun je hem al oogsten voordat de plant van de raap echt groot geworden is. Knolrapen groeien half boven en half onder de grond. Je kunt de meeste knolrapen al zo'n zes tot acht weken na het zaaien oogsten. Het is daarom aan te raden om om de paar weken een rijtje knolrapen te zaaien. Zo kun je langer genieten van deze lekkere groenten.

Tip: Je kunt de knolraap ook later in het jaar planten een oogsten. Dit worden dan herfstrapen genoemd. De smaak van deze rapen is wat zoeter van smaak.

De knolraap in de keuken

Zoals eerder gezegd is de knolraap makkelijk te verwarren met de koolraap. Goed te onthouden is dat de knolraap te vergelijken is met een radijsje. Ook de toepassing in de keuken komt hiermee overeen. Zo is de knolraap erg lekker om rauw te eten en bijvoorbeeld door salades te verwerken. Ben je laat geweest met het planten van je rapen en heb je lekkere herfstrapen? Dan zijn deze, door hun zoetere smaak, ook erg lekker om toe te voegen aan bijvoorbeeld stoofpotjes.

4. Aardpeer (Helianthus tuberosus)

aardpeer

De benaming van de aardpeer doet je aan dingen denken wat deze groente, van de vergeten groenten voor in de moestuin, eigenlijk allemaal níét is. Zo deed het ons denken aan een aardappel of een peer/peen, maar blijkt de groente tot onze verrassing qua smaak richting die van een artisjok te gaan. Een andere benaming voor de aardpeer is dan ook de Jeruzalem artisjok. Waar je bij deze naam wellicht denkt dat de aardpeer uit Israël afkomstig is. Nee hoor, de aardpeer komt van oorsprong uit Noord-Amerika! Eigenlijk zijn de meeste benamingen van de aardpeer dus ietwat misleidend. Ondanks deze misleiding is het een vergeten groente die wat ons betreft weer terug mag keren.

De aardpeer in de moestuin

aardpeer-in-de-moestuin

Om te beginnen is de aardpeer geen groente die je in kunt zaaien. De teeltmethode is die van het vermeerderen: je poot de knollen welke vervolgens sterk woekeren. Het is voor de teelt van aardperen dan ook aan te raden goed op te letten op het aantal. Door de sterke mate van woekering kan het gebeuren dat je binnen no time meer aardperen hebt dan je lief is.

Tip: Ben je bang dat je te veel aardperen krijgt? Kweek ze dan in een kuip. Op die manier houd je ze makkelijker in toom. Je kunt de aardperen poten wanneer jij dat wilt, het is een winterharde plant (ook in een kuip) en het maakt om die reden niet zo uit wanneer je ze poot. In de lente zullen de aardperen vanzelf gaan uitlopen. Na het oogsten van de aardperen kun je ze zo'n twee tot drie weken bewaren in een koude schuur (of de koelkast).

Tip: Houd er rekening mee dat de Helianthus tuberosus familie is van de zonnebloem. De plant kan wel twee tot drie meter hoog worden!

De aardpeer in de keuken

Het is voor consumptie niet noodzakelijk om de aardpeer te schillen, de schil kan gewoon gegeten worden. Let er daarbij wel op dat je van de oudere knollen wél de schil verwijdert. Je kunt de aardpeer zowel rauw als gekookt of gebakken eten. Rauw is hij een lekkere toevoeging aan salades en wanneer je de aardpeer wilt koken of bakken kun je de bereidingswijze vergelijken met die van de aardappel. Je kunt er zelfs lekkere friet van maken.

Let op: Voor sommigen onder ons kan de aardpeer een reactie in de darmen oproepen. Dit kan leiden tot winderigheid en zelfs tot diarree. Dit komt door de verschillende suikers in de aardpeer die onze darmen niet af kunnen breken. Heb je gevoelige darmen? Probeer dan eerst een klein stukje aardpeer.

 5. De snijbiet (Beta vulgaris)

snijbiet

Eén van de vergeten groenten voor in de moestuin is de snijbiet. Zowel het blad als de steel van deze groente kan gegeten worden. Opvallend is de kleur van de stelen. Deze variëren in kleur en zijn er onder andere in groen, rood en wit. Een andere benaming voor snijbiet is ook wel warmoes. De smaak van de bladeren komt overeen met die van spinazie en zijn zodoende ook te gebruiken als vervanger van de spinazie. Daarnaast proef je ook een vleugje rode biet in het blad.

De snijbiet in de moestuin

snijbieten-in-de-moestuin

Het fijne van snijbiet in de moestuin, is dat je deze groenten meerdere keren per seizoen kunt oogsten. Nieuwe bladeren groeien daar waar je eerder de bladeren hebt afgesneden voor de oogst. Zo kun je van de lente tot de herfst genieten van snijbiet uit eigen tuin! Zaaien gebeurt door middel van vruchtkluwen. In deze vruchtkluwen zitten 2 tot 4 zaden. Aan te raden is om, na opkomst van de zaailingen, de minst groeiende te verwijderen. Probeer per gezaaide vruchtkluwen zo één zaailing over te houden. Deze heeft zo betere kansen om een mooie snijbiet te worden. Je kunt in maart de eerste zaadjes planten, welke je vervolgens van mei tot en met november kunt gebruiken voor de oogst.

Wanneer de snijbieten groeien zijn het vooral de stengels die een mooi plaatje maken in de tuin. Rode, groene en witte stengels geven wat kleur aan de (moes)tuin.

De snijbiet in de keuken

Zoals eerder gezegd, kun je het blad van de snijbiet vergelijken met spinazie. Deze vergelijking is er niet alleen in smaak, maar ook in het gebruik van de groente. Net als spinazie kun je snijbiet heerlijk rauw eten als slavervanger, even aanbakken of verwerken in een heerlijke stamppot.

Er wordt gezegd dat de stelen te vergelijken zijn met asperges en ook op die wijze gegeten kunnen worden. Wij hebben dit echter nog niet uitgeprobeerd en zijn benieuwd naar de mening van ervaringsdeskundigen!

Geen vergeten groenten meer

Heb jij al zin om deze vergeten groenten in jouw moestuin te telen? Deze vijf vergeten groenten voor in de moestuin zijn overigens niet de enige vergeten groenten die je kunt telen. Er zijn tientallen soorten groenten welke we door de eeuwen heen minder zijn gaan eten of zelfs helemaal zijn vergeten.

Wanneer je wilt variëren in je moestuin en daarbij in je keuken is het goed eens een pastinaak of aardpeer te proberen. Je kunt hiermee gemakkelijk de welbekende aardappel vervangen. Op deze manier kunnen we de vergeten groenten wat meer onder de aandacht brengen. Continu van dezelfde groenten smullen wordt op den duur toch ook een beetje saai?

Welk van deze vergeten groenten voor in de moestuin was ook jij vergeten?
En welke ga je dit seizoen in je moestuin planten?

Deel jouw ervaringen in de reacties hieronder!