Wanneer de dagen korter en de nachten langer worden is het jammer dat je minder lang van de tuin kunt genieten. Een leuke manier om toch ook in de donkere dagen van je tuin te genieten is het plaatsen van tuinverlichting. Met de juiste plaatsing kun je je tuin helemaal tot leven brengen wanneer de zon allang onder is. Wist je dat zelf tuinverlichting aanleggen helemaal niet lastig hoeft te zijn?
In dit artikel geven we je alle tips die je nodig hebt voor het zelf aanleggen van de mooiste tuinverlichting.
 

Zelf tuinverlichting aanleggen: het ultieme lichtplan

lichtplan
Je wilt graag verlichting in de tuin. Nu kun je natuurlijk gewoon her en der wat lampen ophangen of neerzetten, maar wist je dat je je tuin echt op kunt halen door goed na te denken over waar je de verlichting plaatst?
Met een goed uitgedacht lichtplan kun je je tuin 's avonds tot het mooiste paradijs omtoveren. Het is dus zeker de moeite waard om even rustig te gaan zitten en een lichtplan op te stellen. Aan de hand van dit plan is het vervolgens ook duidelijker welke soort verlichting je nodig hebt.
We zullen je helpen door een aantal punten uit te lichten waar je aan kunt denken bij het maken van een lichtplan. Je kunt het verder zelf zo gedetailleerd maken als je wilt.

Stap 1: Je tuin op papier

Wanneer je uit het raam kijkt zie je natuurlijk prima hoe jouw tuin eruit ziet. Toch is het bij het maken van een lichtplan handig om de tuin even uit te tekenen op papier. Zo weet je precies de afmetingen en kun je op papier precies de plekken aankruisen waar je de verlichting wilt plaatsen.

Stap 2: Wat wil je verlichten?

tuinverlichting border
Welke elementen van jouw tuin wil je eigenlijk verlichten? Wil je die mooie hortensia's of de border kunnen zien wanneer het donker wordt? Of vind je het juist mooi om het uitgestrekte gazon extra sfeer te geven?
Denk goed na over het ‘wat' tijdens het invullen van je lichtplan. Vergeet hierbij niet het verschil tussen sfeerverlichting en functionele verlichting. Wanneer je de poortdeur wilt verlichten zodat je gemakkelijk het sleutelgat kunt vinden, is het misschien handig hier een lamp met sensor te plaatsen. Zo hoeft de poortdeur niet de hele tijd verlicht te zijn.
Daarnaast kan het verlichten van bepaalde hoekjes in de tuin voor meer diepte en sfeer zorgen. Ook is het plaatsen van verlichting bij het terras geschikt als functionele verlichting en als sfeerverlichting. Zo kun je met verlichting bij het terras ook wanneer de zon onder is nog spelletjes doen of een boek lezen.

Stap 3: Soort verlichting kiezen

Wanneer je weet wat je wilt, kun je het soort verlichting kiezen. Heb je lampen voor aan de muur nodig of alleen wat staande lampen in de tuin? Er zijn ontzettend veel verschillende lampen te koop voor in de tuin. Verdiep je eens in wat er is en kijk welke lampen je nodig hebt voor jouw lichtplan.
 

Soorten tuinverlichting

Nu het lichtplan af is, is het tijd om te kijken naar het soort verlichting dat je wilt. Met de verschillende soorten tuinverlichting doelen we hier op de manier waarop de lampen van stroom worden voorzien. Tegenwoordig zijn er drie veelvoorkomende manieren waarop buitenverlichting van stroom wordt gezien.
Iedere manier heeft zijn eigen voor- en nadelen. Houd bij het kiezen van jouw soort verlichting altijd je lichtplan erbij. Dit plan kan bepalend zijn voor een aansluiting op het elektriciteitsnetwerk of jouw keuze voor bijvoorbeeld verlichting op zonne-energie.

Buitenverlichting op 220/230 volt

Tuinverlichting
Het is mogelijk om de buitenverlichting aan te sluiten op het al bestaande stroomnetwerk in huis. Dit betekent echter wel dat je werkt met stroom van 220/230 volt.
Deze voltage is hoog voor verlichting in de tuin en houdt in dat, wanneer je hier je verlichting op aan wilt sluiten, er extra aandacht besteed moet worden aan de veiligheid van de verlichting. Zo wordt het aangeraden de bedrading voor deze verlichting minimaal 50 centimeter diep te leggen; iets wat wellicht niet handig is in een tuin die verder al volledig is aangelegd. Je haalt er nogal wat mee overhoop.
Wanneer kabels met deze voltage te gemakkelijk te vinden of te pakken zijn, kan dit gevaarlijk zijn voor kinderen en dieren.
Waarom zou je een 230V aansluiting gebruiken als het gevaarlijk is? Je lampen geven zo een warmer licht. Daarnaast is het voor mensen met een vijver of stopcontacten in de tuin sowieso al noodzakelijk een 230V netwerk in de tuin te leggen. Je kunt hier gemakkelijk het lichtnetwerk op aansluiten.

Buitenverlichting op 12 volt

Een alternatieve en veiligere methode is het gebruik van 12 volt in de tuin. Deze voltage is niet gevaarlijk voor mens en dier en hoeft om die reden ook minder ver weggewerkt te worden. Dat is dan weer voordelig als je weinig zin hebt om je hele tuin om te gooien voor de verlichting.
Wanneer je wat feller licht buiten wilt, is 12V ideaal. De lampen geven dan namelijk veel meer licht dan lampen op 230V bij eenzelfde wattage. Het is maar net wat je mooi vindt!
Nu je dit artikel leest gaan we ervan uit dat je zelf je tuinverlichting aan wilt leggen. Wanneer je dit zelf wilt doen kun je gemakkelijker een 12V netwerk aanleggen in plaats van een netwerk van 230V. Dit doe je door een transformator te installeren die het aantal volt van 230V terugbrengt naar 12V.

Zonne-energie

tuinverlichting op zonne-energie
Helemaal gemakkelijk is het om gebruik te maken van zonne-energie. Er verschijnen steeds meer buitenlampen op de markt die overdag opgeladen worden in de zon. Erg gemakkelijk hierbij is het dat het niet nodig is om bedrading aan te leggen in de tuin. Je zet de lampen neer en laat de zon het zware werk doen.
Een nadeel is dat niet iedere lamp op zonne-energie even goed oplaadt. Daarnaast is het voor sommige lampen nodig om in de volle zon te staan om op te kunnen laden.
 

Zelf de tuinverlichting aanleggen

Zelf tuinverlichting aanleggen hoeft niet ingewikkeld te zijn en je hoeft er ook niet je hele tuin voor overhoop te halen. Dat laatste geldt overigens alleen wanneer je gebruik maakt van 12V of zonne-energie. Voor verlichting met 230V heb je kabels nodig die voor de veiligheid diep in de grond begraven moeten worden.
Om die reden is het aan te raden om hulp in te schakelen als je toch voor 230V hebt gekozen. De aanleg dient natuurlijk veilig te gebeuren, dus het is slim om daar professionals bij te halen. Zelf tuinverlichting aanleggen is het gemakkelijkst met 12V of zonne-energie.
Nu hoef je bij verlichting op zonne-energie niets anders te doen dan de lampen in de tuin te zetten, dus zullen we je hier uitleggen hoe je zelf tuinverlichting op 12V aanlegt. Dit vergt meer uitleg, maar is gemakkelijker en veiliger dan 230V.

Stap 1: Kabelplan

kabels
Je hebt een lichtplan en je hebt besloten om gebruik te maken van 12V. Dan is het nu tijd om een kabelplan te maken. Dit doe je door de lichtpunten in je lichtplan te verbinden met kabels. Kijk hierbij naar de beste routes voor de kabels. Het is bijvoorbeeld niet handig om de kabel dwars over je gazon te leggen.
Bij het maken van een kabelplan kom je erachter hoeveel meter kabel je nodig hebt en of je te maken krijgt met aftakkingen. Denk tijdens het maken van een kabelplan aan de volgende punten:

  • Boven een totale kabellengte van 30 meter kan er spanningsverlies optreden. Dit houdt in dat je lampen minder fel zullen schijnen.
  • Let erop dat je de juiste keuze maakt voor het soort kabel dat je gebruikt. Er zijn grondkabels en buitenkabels. Je kunt je altijd laten adviseren in de bouwmarkt.
  • Houd er rekening mee dat een grondkabel iets meer lengte vraagt, aangezien deze iets onder de grond zal liggen en hierdoor iets langer dient te zijn.

Stap 2: De transformator

Wanneer je de juiste kabels hebt gevonden en de juiste lengte hebt, is het tijd te kijken naar de transformator. Een transformator zet de netwerkstroom van 230V binnenshuis om naar 12V voor buitenshuis. Het is een kwestie van aansluiten, maar er zijn wel een aantal zaken om rekening mee te houden.
Zo moet het totale vermogen van het totale aantal lampen niet groter zijn dan het vermogen van de transformator. De lampen in de tuin zullen het mooist schijnen wanneer het totale vermogen minimaal 30% en maximaal 90% van het vermogen van de transformator gebruikt.
Je kunt de benodigde sterkte als volgt uitrekenen:
aantal spots x wattage per spot = totale wattage = minimaal vermogen transformator
Hang een transformator altijd in de buurt van een stopcontact op. Wanneer de transformator buiten hangt, moet hij op een hoogte van ongeveer 40 centimeter van de grond gehangen worden, in verband met spatwater.

Stap 3: Aansluiten maar!

tuinverlichting steen
Staan de lampen op hun plek? Liggen de kabels goed en is de transformator aangesloten? Dan is het nog een kwestie van alles aan elkaar verbinden. Let goed op de gebruiksaanwijzingen van de verschillende onderdelen in het lichtplan. Houd deze aanwijzingen aan terwijl je alles installeert. De aanwijzingen kunnen per kabel, transformator en lamp verschillen.
 

Samenvatting

Wanneer je zelf tuinverlichting aan wilt leggen, zijn er een aantal stappen die je moet doorlopen. Zo is het verstandig om eerst een lichtplan te maken. Kijk welke verlichting je waar wilt plaatsen. Denk vervolgens na over het soort verlichting dat je wilt. Wil je 230V, 12V of verlichting op zonne-energie?
Wanneer je kiest voor 230V kun je dit in verband met de veiligheid beter aan professionals overlaten. Verlichting op zonne-energie is gemakkelijk neer te zetten en vergt dus niet veel moeite. Kies je voor 12V? Maak dan eerst een kabelplan dat past bij jouw lichtplan. Reken vervolgens uit welke transformator je nodig hebt. Zet alles uit en wanneer je tevreden bent kun je alles aan elkaar aansluiten. Je kunt de kabels boven de grond, maar ook net onder de grond laten lopen. Houd hierbij wel rekening met het type kabel. Voor boven en onder de grond zijn verschillende kabels geschikt.
 
Heb jij nog tips voor het aanleggen van tuinverlichting?
Deel ze in de reacties hieronder!