Hydroponics? Had jij er al wel eens van gehoord voordat je dit artikel voorbij zag komen? We nemen je het niet kwalijk als dat niet het geval is. We begrijpen het wel, want voor veel tuiniers is het kweken van planten volgens het hydroponics principe een ver-van-hun-bedshow. Tot nu! Wij gaan je alles uitleggen over hydroponics, zodat jij na het lezen van dit artikel precies snapt hoe hydroponics werkt.

weJe kunt zelfs direct aan de slag met het kweken van je eigen plantjes, groenten en kruiden. Hydroponics voor beginners dus! Het lijkt in eerste instantie heel moeilijk, maar uiteindelijk valt het allemaal best mee. We gaan snel van start!

Wat is hydroponics?

Planten-kweken-volgens0hydroponics

Hydroponics, in het Nederlands ook wel aangeduid met hydrocultuur, is het in water kweken van planten. In tegenstelling tot de normale manier van planten kweken in aarde komt hier geen korreltje aarde aan te pas. Wel wordt er gebruik gemaakt van hydrokorrels. Deze hydrokorrels dienen eigenlijk als een substraat voor de planten. Snap je het nog?

Hydrokorrels en substraat: een klein zijsprongetje

Om alles helemaal goed aan je uit te kunnen leggen, maken we even een klein zijsprongetje naar hydrokorrels en substraat. Want wat is dit nou eigenlijk precies?

Hydrokorrels

Plantje-in-hydrokorrels

Hydrokorrels zijn zandkleurige, ronde korrels die gemaakt zijn van klei en die bij warm weer uitzetten. Ze worden niet alleen als substraat gebruikt binnen de hydrocultuur, maar bieden ook als drainerend materiaal uitkomst voor veel tuiniers. De drainerende functie van hydrokorrels werkt als volgt. Leg onderin een bloempot een laagje hydrokorrels en vervolgens pas een dikke laag aarde. Hier plant je de plant in. Als je de plant nu water geeft, dan loopt het overschot naar de hydrokorrels die het water opnemen of waarlangs het water uit de pot kan lopen.

Dit laatste gebeurt natuurlijk wel alleen als er onder in de pot een gat zit. Het overschot aan water blijft in ieder geval niet op of in de aarde zitten, waardoor de wortels van de plant niet gaan rotten en de kans dat de plant af zal sterven afneemt. Misschien gebruik je hydrokorrels al wel op deze manier bij de potplanten die je nu in je huis of tuin hebt staan. Voor 50 liter hydrokorrels ben je zo'n €30 kwijt.

Substraat

Nu het duidelijk is wat hydrokorrels zijn, gaan we door met substraat. Dit is eigenlijk niet meer dan een kunstmatige bodem voor planten. Je zou je nu af kunnen vragen waarom dit zoveel beter is dan potgrond. Dat is tenslotte toch ook een voedingsbodem voor planten? Als je beide bodems met elkaar vergelijkt, heeft substraat een aantal voordelen. Ten eerste kun je bij een substraat beter controleren hoeveel voedingsstoffen er al aan de plant zijn toegediend. Mocht dit niet voldoende zijn of klopt de hoeveelheid niet, dan kun je dit makkelijker aanpassen dan bij normale grond.

Daarnaast kun je een substraat ook beter ontsmetten dan normale grond, mocht dit nodig zijn. Als je je planten zo gezond mogelijk wilt houden, zijn dit dus zeker handige voordelen. Voor bijvoorbeeld 50L kokossubstraat betaal je zo'n €11 online.

Terug naar hydroponics

Planten-geweekt-via-hydroponics

We weten nu dus dat we hydrokorrels nodig hebben als substraat en we weten ook dat de planten niet in de aarde, maar in water worden gekweekt. Maar waarschijnlijk vraag je je nog steeds af wat hydroponics nou precies is. Tijd om hier dus wat dieper op in te gaan.

We gaan je eerst wat meer vertellen over de leefomgeving van planten die volgens het hydroponics principe gekweekt worden. Vervolgens gaan we je meer vertellen over de voeding van de planten en hoe ze deze tot zich nemen.

De leefomgeving volgens het hydroponics principe

Kleine-pot-met-plant

Planten die volgens het hydroponics principe worden gekweekt, staan eigenlijk in een bak die gevuld is met hydrokorrels. Het type bak is eigenlijk helemaal afhankelijk van de grootte van de plant en de hoeveelheid planten die je hebt. Je kunt bij één plant bijvoorbeeld prima kiezen voor een grote bloembak, maar bij meerdere kleine planten wordt er ook vaak gebruik gemaakt van speciale buizen met ronde gaten. De planten kunnen hier uit groeien. Thuis zou je dit op een simpele manier kunnen nabootsen, bijvoorbeeld met pvc-buizen.

Een andere manier om je planten volgens het hydroponics principe te kweken is door een kleine bak gevuld met hydrokorrels in een grotere bak te zetten. In deze grote bak zit maar een kleine laag hydrokorrels; net voldoende om te voorkomen dat de kleine pot direct op de bodem van de grote pot staat. In de bodem van de kleine pot moet wel een gat zitten, zodat er water uit de pot kan lopen. In beide gevallen staat de plant in de pot met de hydrokorrels. De wortels nestelen zich dus eigenlijk tussen deze korrels en groeien hier ook tussendoor. Ze hechten zich overigens niet aan de korrels.

Naast de hydrokorrels zit er ook een waterpeilmeter in de bloempot. Als je gebruik maakt van twee potten zet je deze in de grote pot. De meter meet het waterpeil in de bloempot. Op deze meter is aangegeven wat de minimale hoeveelheid water is en wat de maximale hoeveelheid water is die in de pot mag zitten. Je weet zo dus precies hoeveel water je de plant mag geven. Als je gebruik maakt van één pot kun je het water gewoon in deze pot gieten.

Als je gebruik maakt van twee potten kun je het water het beste in de grote pot gieten, zodat het op de bodem belandt. Door het gat in de bodem van de kleine pot komt het toch in de kleine pot terecht. In beide gevallen zou je eventueel gebruik kunnen maken van een speciale buis, zodat het water helemaal naar de bodem loopt. Het is overigens niet de bedoeling dat de wortels van de planten in het water hangen. Ze hangen er eigenlijk boven, zodat ze nog kunnen ademen.

De waterpeilmeter is overigens een ontzettend handig voordeel aan hydroponics, omdat je dus zelf niet na hoeft te denken of het wel of geen tijd wordt om de planten water te geven. Je kunt simpelweg de meter aflezen en je weet of je in actie moet komen of niet. Superhandig!

Voeding voor planten

Watervoorziening-hydroponics

De leefomgeving van planten die volgens het hydroponics prinicipe gekweekt worden, is nu hopelijk een stuk duidelijker geworden. Het volgende wat je je nu waarschijnlijk afvraagt is hoe de planten aan de benodigde voedingsstoffen komen. Deze zitten tenslotte niet in het water en ook in de hydrokorrels zijn geen voedingsstoffen te vinden. Toch krijgen tuiniers het voor elkaar dat hun planten goed groeien als ze dit via het hydroponics principe doen.

Wat is het geheim?
Bij hydroponics worden de voedingsstoffen die de planten nodig hebben, gemengd met het water dat de planten krijgen. Vervolgens wordt de mix van water en voedingsstoffen aan de planten toegediend. Er zijn verschillende vormen van voeding die je kunt mengen met het water. Zo heb je de mogelijkheid om te kiezen voor vloeibare voeding, maar je kunt ook kiezen voor capsules.
Bij vloeibare voeding moet je deze eigenlijk gewoon mengen met een bepaalde hoeveelheid water. Als de plant dan water opneemt, neemt hij ook voedingsstoffen op, waardoor hij kan groeien.

Bij de capsules werkt het iets anders. Deze moet je namelijk ook wel mengen met water, maar ze zullen sowieso naar de bodem zakken, hoe goed je ook mengt. Als de plant nu honger heeft scheidt deze een bepaald zuur uit dat in het water terecht komt en ervoor zorgt dat de capsules breken. De voedingsstoffen die in de capsules zitten komen zo vrij en mengen zich met het water. Vervolgens worden de voedingsstoffen op dezelfde manier opgenomen als bij de vloeibare voeding.

Als de plant wat van het water opneemt, neemt het automatisch ook de voedingsstoffen in het water op. Het handige aan dit systeem is dat je de plant makkelijk veel voedingsstoffen kan geven, zonder het risico te lopen dat de plant alles meteen tot zich neemt. Als ze geen voedingsstoffen nodig hebben, zullen ze ook het water niet opnemen en blijven de voedingsstoffen dus gewoon behouden.

De verhoudingen tussen het water en de voedingsstoffen is afhankelijk van het type voedingsstof en de grootte van de plant. De enige vraag die nu nog onbeantwoord blijft is hoe de plant het water en de voedingsstoffen opneemt, aangezien de wortels niet altijd in het water hangen. Dit is waar de substraat zijn intrede gaat doen en de cirkel weer rond maakt. Het water wordt namelijk opgezogen door de hydrokorrels. Op die manier komt het water toch ter hoogte van de wortels en kan het opgenomen worden. Handig hè?

De voordelen van hydroponics

Kweken-van-planten-volgens-hydroponics

Planten kweken volgens het hydroponics principe heeft verschillende voordelen ten opzichte van het kweken van planten in de aarde. Het eerste voordeel is natuurlijk dat de waterpeilmeter aangeeft wanneer je de planten water moet geven. De tijd van gokken of het al tijd is om je planten water te geven is dankzij hydroponics dus voorgoed voorbij. Daarnaast hoef je de planten vaak maar een paar keer per jaar water te geven, omdat ze de voedingsstoffen in het water niet allemaal in één keer opnemen.

Een tweede  voordeel is dat de kans op ongedierte of plantenziekten een stuk kleiner is als de planten in het water gekweekt worden. Het ongedierte en de schimmels leven namelijk in de aarde en komen op die manier gemakkelijk in aanraking met de plant. Bij hydroponics is dit niet mogelijk, omdat er geen gebruik wordt gemaakt van aarde.

Een derde voordeel is dat de kans dat de plant vanuit de wortels gaat rotten sterk verlaagd is. Het rotten van de wortels komt vaak door een overschot aan water, waardoor de grond rondom de wortels te nat blijft. Ondanks het feit dat hydroponics betekent dat de planten in het water gekweekt worden, is de kans op rotting een stuk kleiner. De hydrokorrels zijn namelijk minder vochtig en de planten bepalen zelf wanneer ze water nodig hebben en wanneer niet.

Het laatste voordeel van hydroponics is dat je voor deze manier van kweken geen vruchtbare grond nodig hebt en je dus eigenlijk op veel meer locaties dan je huis of tuin aan de slag kunt. Wist je bijvoorbeeld dat de NASA (de tak van de Amerikaanse overheid die verantwoordelijk is voor het Amerikaanse ruimtevaartprogramma) ook planten kweekt volgens het hydroponics principe? Technisch gezien zou je op deze manier namelijk zelfs planten kunnen kweken in ruimteschepen. Wie weet wat de toekomst ons nog gaat brengen!

Alternatief: Smart Gardens!

Een trend die steeds meer opkomt zijn zogenaamde Smart Gardens. Met de Smart Gardens verbouw je fruit en groente ook vrijwel automatisch, er zit vaak een app aan gekoppeld met allerhande informatie, en wanneer het water op is beginnen de led-lampjes te knipperen. Meer weten? Bij onder meer bol.com verkopen ze Smart Gardens.

 

 

Beginnen met Hydroponics? Dan is dit je start up boodschappen lijstje:

Hydroponics klinkt misschien ontzettend ingewikkeld, maar eigenlijk valt dat dus best mee. Je kunt dit eenvoudig thuis doen. Misschien is het in eerste instantie wel een redelijke investering, omdat je alle spullen aan moet schaffen, maar uiteindelijk zal het zeker de moeite waard zijn. Natuurlijk kun je ook op een creatieve manier zelf bakken maken waar je de planten in kunt zetten.

Waar gaat jouw voorkeur naar uit? Kweken op basis van hydroponics of gewoon met de oude, vertrouwde potgrond?

Laat het weten in een reactie!