Je hebt een tuin, je bent gek op dieren én je houdt van een vers eitje bij het ontbijt. Als je jezelf hierin herkent, is kippen houden in de tuin wellicht de volgende stap om van je tuin je droomtuin te maken. Maar waar moet je allemaal aan denken voordat je begint met kippen houden in de tuin?
We gaan het je in dit artikel allemaal vertellen, zodat jij goed voorbereid bent wanneer de kippen arriveren. We doen dit aan de hand van een aantal belangrijke punten die allemaal horen bij kippen houden in de tuin.
Het kiezen van de juiste kip
Wist jij dat kippen eigenlijk vogels zijn?
Sterker nog: kippen zijn de grootste vogelsoort ter wereld. Er zijn wereldwijd naar schatting meer dan 50 miljard kippen die onderverdeeld kunnen worden in meer dan 100 verschillende rassen. De meeste van deze kippen zijn bestemd voor de voedselindustrie. Een enkeling heeft echter het geluk dat hij zijn leven bij jou in de tuin mag slijten. Bofkont!
Afhankelijk van het ras hebben kippen een ander uiterlijk en verschillende karaktertrekken. Zo is de ene soort heel schuw, terwijl een andere soort erg agressief kan zijn. Ook wat betreft grootte en het aantal eieren dat ze leggen zijn er grote verschillen in de rassen onderling. Over het algemeen kunnen de kippenrassen worden ingedeeld in drie grotere groepen:
- Legkippen: Deze kippen worden gefokt voor hun eierproductie. In verhouding tot de andere rassen zijn deze kippen groot;
- Krielkippen: Door de kippen op een speciale manier te fokken zijn deze kippen kleiner dan de andere kippenrassen. Een andere benaming voor een krielkip is een dwerghoen;
- Vleeskippen: Logischerwijs worden deze kippen gefokt om hun vlees. Ze zijn vaak wat groter van stuk en leggen naar verhouding weinig eieren.
Het is aan jou om te bepalen aan welk ras je de voorkeur geeft. Daarnaast is het natuurlijk ook belangrijk om te onderzoeken welk ras het best geschikt is voor jouw tuin. Een kleine tuin biedt bijvoorbeeld meer mogelijkheden wanneer je een kippenras selecteert dat naar verhouding weinig ruimte nodig heeft.
Het kopen van de kippen is vaak makkelijker dan je denkt. Kinderboerderijen en andere hobbyisten bieden regelmatig kippen en kuikens aan op het internet. Zelfs in het asiel worden weleens kippen aangeboden. Let tijdens het koopproces wel goed op de volgende twee punten:
- Kippen zijn sociale dieren die van nature in groepen leven. Houd dus nooit maar één kip, maar kies er altijd twee of meer;
- Kuikens zijn over het algemeen beter tam te krijgen dan kippen.
Een huis waar kippen zich thuis voelen
Kippen houden in de tuin kan natuurlijk niet zonder een mooi kippenhok. Dit is immers de plek waar kippen hun rust vinden, eieren leggen, slapen en bescherming zoeken tegen regen en wind. Hoe groot het kippenhok moet worden, is deels afhankelijk van het kippenras dat je wilt gaan houden. Grote kippen hebben vanzelfsprekend een groter hok nodig dan de kleinere rassen.
Er zijn echter ook genoeg zaken die bij elk kippenhok van belang zijn. We sommen ze hieronder voor je op:
- Het kippenhok moet een fijne plek zijn voor de kippen. Om deze reden is het belangrijk dat het er droog is;
- Ook is het belangrijk dat er geen tocht staat en er genoeg mogelijkheden zijn om het hok te ventileren;
- Kippen slapen in het wild op takken. De hoogste kip in rang, slaapt op de hoogste tak. In de meeste tuinen behoort dit echter niet tot de opties. In het kippenhok kun je dit daarom simuleren door één of meerdere stokken te plaatsen;
- Een bodembedekker is essentieel. Het zorgt voor een goede isolatie en het neemt daarnaast vocht op. Voorbeelden van bodembedekking zijn stro, zaagsel en hooi;
- De beste locatie voor een kippenhok is deels in de zon en deels in de schaduw;
- Om ervoor te zorgen dat kippen hun eieren altijd op dezelfde plek leggen, is het belangrijk dat je hier nestjes voor maakt. Ook deze nestjes moeten worden voorzien van een bodembedekker.
Wil jij een uniek huis voor je kippen bouwen? Lees dan ons artikel over dit onderwerp en doe inspiratie op!
Let op! Het is in Nederland niet in alle gemeenten zomaar toegestaan om een kippenhok te bouwen. Als je zelf aan de slag wilt gaan, is het dus belangrijk om hier eerst onderzoek naar te doen.
Hoe een ren het kippenhok compleet maakt
Kippen hebben niet alleen een plek nodig waar ze kunnen slapen en eieren kunnen leggen, ze verlangen ook naar een plek waar ze lekker in de zon rond kunnen scharrelen.
Als je wilt kun je hier natuurlijk je hele tuin voor openstellen, maar de meeste mensen kiezen er toch voor om een speciale ren te maken. Dit is een afgeschermd stukje grond, dat vaak grenst aan het kippenhok. Een soort privétuin voor de kippen dus.
Kippen zijn niet veeleisend wat betreft hun ren. Er zijn in principe maar twee belangrijke eisen:
- Kippen hebben voldoende schuilplekken nodig om zichzelf te beschermen tegen bedreigingen van buitenaf en de brandende zon. Een voorbeeld van zo'n schuilplaats is een grote struik;
- Ook een zandbak is belangrijk voor kippen. Ze gebruiken dit zand namelijk om parasieten van hun lijf te wassen. Je kunt een échte zandbak aanleggen, maar zand onder struiken of onder een heg is meer dan voldoende.
Het hebben van een ren is overigens niet alleen fijn voor de kippen, maar ook voor jou. Het voorkomt namelijk dat de kippen in het voorjaar van de jonge plantjes in je border zullen snoepen.
De juiste verzorging voor iedere kip
Kippen hebben voldoende aandacht en liefde nodig. In dat opzicht verschilt kippen houden in de tuin dus niet van het hebben van andere huisdieren.
Probeer minimaal één keer per dag een bezoekje te brengen aan je kippen. De ene keer kan dit bezoekje bestaan uit het ophalen van de eieren, terwijl je een andere keer niet alleen de eieren raapt, maar ook meteen het hele kippenhok flink uitmest. Je zult merken dat dit ervoor zorgt dat de kippen minder schuw zijn in jouw aanwezigheid en sneller op je af komen.
Een zieke kip herkennen en beter maken
Zoals we net al zeiden, is het belangrijk om het kippenhok regelmatig schoon te maken. Dit voorkomt niet alleen stankoverlast, maar verkleint ook de kans dat je kippen ziek worden.
Heb je toch het gevoel dat je kippen niet helemaal lekker in hun vel zitten?
Kijk dan eens goed naar hun gedrag. Als kippen ziek zijn, verandert dit namelijk ten opzichte van hun normale doen. Je kunt op de volgende symptomen letten:
- De kip zondert zich af en blijft constant op één plek zitten;
- De kip loopt langzamer dan normaal;
- De veren van de kip lijken opgezet;
- De kip lijkt over het algemeen dikker.
Net als bij je andere huisdieren kun je een zieke kip naar de dierenarts brengen. Echter is dit vaak een dure bedoening. Je kunt daarom ook naar de dierenspeciaalzaak om daar medicijnen te kopen. De specialist zal je precies kunnen vertellen welke medicijnen je in welke gevallen nodig hebt.
Het plannen van een welverdiende vakantie
Een vakantie plannen als je huisdieren hebt, is altijd lastig. Voor honden en katten is algemeen bekend dat je niet te lang weg kunt.
Maar hoe zit dat met kippen?
Een vakantie van een paar dagen is geen probleem. Als je genoeg voer achterlaat en zorgt dat de drinkbak vol zit, zullen de meeste kippen niet eens merken dat je weg bent.
Een vakantie van een paar weken is echter een ander verhaal. Kippen zullen nu wel degelijk merken dat je er niet bent. Toch wil dit niet zeggen dat je geen vakantie kunt boeken, hoor. Zolang je vervangende verzorging kunt regelen in ieder geval. Kijk de buurman of -vrouw eens lief aan. In ruil voor een aantal verse eitjes zijn ze vast wel bereid om je kippen te verzorgen.
Koek en zopie: dit eten en drinken je kippen
We zijn inmiddels aangekomen bij een van de belangrijkste onderdelen wat betreft kippen houden in de tuin: eten en drinken.
Gelukkig is dit bij kippen niet zo heel moeilijk. Kippen zijn namelijk al meer dan tevreden met een dagelijkse portie vers water. Gemiddeld drinken kippen ongeveer een kwart liter water. Je kunt nu dus eenvoudig uitrekenen hoeveel water je nodig hebt voor het aantal kippen dat je wilt houden.
Ook het eten voor de kippen is niet ingewikkeld. De basis van kippenvoer bestaat uit legkorrels, maar dit kun je verder aanvullen met huis-, tuin- en keukenafval. Denk hierbij bijvoorbeeld aan schillen, bladeren, groenten en oud brood. Als je een slakkenprobleem hebt in de tuin, zou je deze overigens ook aan de kippen kunnen voeren. Hier smikkelen ze van!
Let wel op! Om ervoor te zorgen dat je kippen niet te lui worden is het belangrijk om het voedsel niet altijd op precies dezelfde plek te leggen. Laat ze soms maar even scharrelen voordat ze hun eten vinden.
Verse eitjes van je eigen kippen
Een groot voordeel van kippen houden in de tuin is natuurlijk dat je iedere dag verse eitjes hebt. Althans, dat wordt vaak gedacht. Kippen stoppen in de winter namelijk tijdelijk met het leggen van eieren. In het voorjaar gaan ze er echter weer vol tegenaan.
Om ervoor te zorgen dat je kippen de eieren altijd in hun nest leggen en niet op willekeurige plekken in de tuin of ren, zul je ze moeten trainen.
Een methode om dit te doen is met behulp van een nep-ei. Door dit ei enige tijd in het nest van de kippen te leggen, leren ze dat ze hier hun eieren kwijt kunnen. Na verloop van tijd zullen ze niet meer anders doen en hebben ze het nep-ei niet meer nodig.
Kippen beschermen tegen gevaren van buiten de tuin
Kippen houden in de tuin is niet zonder gevaar. Er zijn namelijk verschillende dieren die op hun tijd wel een lekker kippetje lusten. Hierbij kun je denken aan de vos en de marter, maar bijvoorbeeld ook aan een rat.
Je zult begrijpen dat het belangrijk is om je kippen tegen deze gevaren te beschermen. Hieronder vind je enkele methoden om dit te doen:
- Zorg voor een stevige omheining om de ren van de kippen;
- Leg enkele tegels voor de deur van het kippenhok. Vossen zullen hier niet onderdoor graven.
Heb je zowel kippen als hanen en zijn er kuikentjes op komst?
Dan zul je deze nog eens extra moeten beschermen tegen vogels, zoals de ekster en de kraai. Een dak op de ren biedt hier uitkomst.
Het blijven natuurlijk vogels
Zoals we aan het begin van dit artikel al aangekaart hebben, zijn kippen vogels. Ondanks dat dit er misschien wat gek uitziet, zijn ze dus prima in staat om te vliegen. Iets wat wellicht niet zo handig is als je kippen in de tuin wilt houden. De kans dat ze even een blokje omgaan en zo in de tuin van de buren belanden is immers groot.
Gelukkig kun je dit op meerdere manieren voorkomen:
- Je kunt de vleugels van kippen (laten) kortwieken. Hierbij knip je de punten van de slagpennen af. De kip is nu nog steeds een vogel, maar niet meer in staat om te vliegen;
- Een ren met dak voorkomt natuurlijk dat je kippen wegvliegen. Dit dak kan bestaan uit gaas, maar bijvoorbeeld ook uit hout.
De poep van je kippen verzamelen
Misschien walg je van het idee en is er geen haar op jouw hoofd die eraan denkt om de poep van je kippen te verzamelen. Dat je dit op moet scheppen bij het uitmesten van het kippenhok is waarschijnlijk al erg genoeg.
Toch is het met het oog op je tuin een wijze zet om dit te doen. De uitwerpselen van kippen bevatten namelijk veel stikstof, een element dat veel planten nodig hebben om goed te kunnen groeien. Om deze reden is het dan ook vaak toegevoegd aan kunstmest.
Door de poep van je kippen te verwerken in de grond rondom je planten, heb jij binnen afzienbare tijd een tuin die volledig in bloei staat.
Speciale aandacht voor de haan
We hebben het tot nu toe steeds over de kip. In het Nederlands kan dit echter voor wat verwarring zorgen. De term wordt namelijk gebruikt als de combinatie van hennen en hanen of als alleen de hennen worden bedoeld.
Daarom richten we ons nu eens even alleen op de haan.
Hanen hebben namelijk een speciale behandeling nodig ten opzichte van de hennen. Vaak staan ze bovenaan in de rangorde en hebben ze als taak om meerdere hennen te beschermen en te verzorgen.
En dan hebben we het niet over één hen. Een haan is het gelukkigst als hij minstens vier hennen kan beschermen. Pas als jij zoveel hennen hebt, wordt het interessant om een haan aan te schaffen.
Beperk je dan wel maar tot één haan. Twee hanen in hetzelfde kippenhok kan voor de nodige trammelant zorgen.
Tip: Je verwacht het misschien niet, maar het geheugen van de haan is ijzersterk. Ze onthouden vrijwel alles, dus ook die ene keer dat jij niet zo aardig voor ze bent geweest. Hoewel jij het misschien allang vergeten bent, zal de haan je hier vroeg of laat voor terugpakken. Verzorg ze dus altijd met liefde!
Een laatste, niet onbelangrijke, tip
Kippen houden in de tuin is leuk voor jou, maar kan iets minder gewaardeerd worden door de buren. Ze zorgen namelijk nog weleens voor overlast. Hanen kraaien in alle vroegte en ook kippen laten regelmatig van zich horen.
Ga daarom altijd even op bezoek bij de buren en leg ze voor dat je van plan bent om kippen te houden in de tuin. Mochten ze hier nu heel negatief tegenover staan, dan kun je altijd overwegen om de kippen elders te houden.
Hou zou immers vervelend zijn als jouw hobby uitloopt op een burenruzie.
Nu je het hele artikel gelezen hebt, heb je misschien de indruk gekregen dat kippen houden in de tuin ontzettend veel werk is. Dit valt in de praktijk echter reuze mee. Het werk wat je moet doen is daarnaast leuk en erg dankbaar. De kippen zorgen immers voor leven in je tuin en bedanken je dagelijks met hun heerlijke eitjes. Geen verkeerde opbrengst als je het ons vraagt.
Wat zijn jouw ervaringen met kippen houden in de tuin?
Beleef je er net zoveel plezier aan als wij?
Laat het weten in een reactie!
Hallo, ik lees, in het overigens leuke, artikel niets over katten. Hier in onze buurt lopen veel katten. Kan een kip zich verdedigend t/o een kat? Of is de kip kansloos!
Dan zou ik nooit kippen in mijn tuin kunnen laten scharrelen.
Hartelijke groet
Elise
Katten hoef je geen zorgen om te maken. Hebben hier 4 katten en 10 kippen en een haan.
Zijn totaal niet geïnteresseerd. Ik zie dat jou post al even geleden is. Maar wellicht heb je er wat aan
per een mei verhuis ik eindelijk naar een huis met een tuin.. een tuin van maarliefst tweeéntwintig bij elf meter.
nu lijkt het mij bijzonder leuk om Krielkippen te houden (Dwerghoenen) gewoon een bescheiden stukje van mijn tuin is voor mijn kipjes. ik heb er enorm veel zin in.
En hoe staat het ervoor Theo? Scharrelt er al wat?
“Wist jij dat kippen eigenlijk vogels zijn?” – no shit
Leuk artikel. Bedankt ook voor de info over hanen. Zelf heb ik al weer enige maanden een paar kippen aangeschaft. En met heel veel plezier houd ik ze op een stukje grond van 11 bij 5 meter. Onze tuin is echter groter en ik heb de kippen een x in het andere deel van de tuin gelaten, met siertuin, gras en moestuin.
Helaas lijken ze onvermoeibaar in hun scharrelgedrag. Ze hebben het gazon stuk gemaakt en graven kuilen tussen de sierplanten.
Nu zie ik bij meerdere buren kippen op een keurig gazon. Ze lijken minder wild te scharrelen. Doe ik iets verkeerd? Ik geef ze onbeperkt legkorrel, in de ochtend een bakje graan (meer dan genoeg) en soms een appeltje. Ze hebben een composthoop tot hun beschikking. Ik zou ze graag los laten lopen in de tuin, maar helaas richten ze heel veel schade aan. Hebben jullie tips?
Het ras is 2 Leghorn, 2 Sussex en 2 Barnevelder.
Leuk artikel.
Alleen dit klinkt nogal lachwekkend: “Wist je dat kippen eigenlijk vogels zijn?”, zoiets als “Wist je dat een musje eigenlijk een vogel is?” :-)
Je zou de nagels kunnen knippen of afslijpen.
Haha nee, dit hoort een kip te doen, scharrelen. Doet hij dat niet, moet je misschien zorgen gaan maken.
Ik denk dus. Accepteer of hou ze in de ren.
ik had 3 krielkipjes en heb er nu nog maar 2 want bij het loslaten in de tuin is er een gepakt door een havik en die vloog er zo mee weg!ik woon aan de rand van de stad tegenover de weilanden. nu mogen de andere 2 alleen nog maar los in de tuin als ik er bij ben. heel veel dank voor alle nodige informatie. alleen jammer dat er niets over de rui in staat, wat je kunt verwachten en waar je op moet letten.
Ik wil graag kippen gaan houden dus fijn artikel. Alleen, ik praktisch gezien heb ik nog wel wat vragen. We beschikken hier over een overdekte ren maar hebben de kippen dan ook nog een stukje buiten nodig waar geen afdak is? Maak ik daarin nog een hok om eieren te leggen en te slapen of is het voldoende stro te leggen op een gedeelte en stokken aan te brengen?
Een helder artikel. De reden dat ik geen haan heb, is het gekukel tegen andere hanen bij ons in de omgeving. Er zijn veel mensen met hanen. Ik houdt er zelf niet zo van en heb bewust gekozen voor alleen hennen. Ze lopen los als ik thuis ben en als het droog is. Ze zijn heel erg tam en laten zich ook knuffelen.
Wij hebben een enorm hok voor 3 hennen. Dus als ze binnen moeten blijven, hebben ze meer dan voldoende beweegruimte.