Wauw, wat leuk dat jij de vogels in jouw tuin wilt helpen door een zelfgemaakt nestkastje van hout op te hangen. Je zorgt op deze manier voor een veilige plek waar de vogels in jouw tuin kunnen slapen, een nestje kunnen bouwen om te broeden en om vervolgens hun jongen op te kunnen voeden.
Als de jonge vogels na verloop van tijd groot genoeg zijn en samen met hun ouders uitvliegen, blijft het nestkastje dat je met zoveel liefde hebt opgehangen echter uitgeleefd achter. De vraag is nu: moet je het nestje onaangeroerd laten hangen voor het volgende jaar en het nieuwe vogelpaartje, moet je het weggooien en eventueel vervangen door een nieuwe óf moet je het nestkastje leeghalen en schoonmaken?
In dit artikel gaan we het je allemaal vertellen.
Onaangeroerd laten hangen, weggooien of het nestkastje leeghalen en schoonmaken: het wat, waarom en wanneer
Als je er logisch over nadenkt, is het maken van een keuze tussen de drie bovengenoemde opties eigenlijk niet moeilijk. Zeker niet als je het nestkastje dat je hebt opgehangen beschouwt als een hotelkamer speciaal voor vogels. Denk er maar eens over na: Als jij een hotelkamer betreedt, wil je dat deze schoon is, toch?
Je gaat ervan uit dat de vieze lakens van de vorige gasten zijn vervangen, dat het sanitair en de vloer zijn schoongemaakt en dat eventueel achtergebleven spullen uit de kamer zijn verwijderd. Is dit niet het geval, dan ga je op zoek naar een andere hotelkamer of in het slechtste geval naar een ander hotel.
Voor vogels geldt precies hetzelfde. Ook zij zullen hun intrek niet nemen in een smerig nestkastje. Komen ze bij jou toch een smerig nestkastje tegen, dan zullen ze verder zoeken totdat ze een schoon nestkastje vinden. Het nestkastje leeghalen en schoonmaken is dus de enige optie die ervoor zorgt dat de vogels jaar na jaar terugkomen om hun nest te maken, hun eitjes te leggen en hun jongen op te voeden in jouw nestkastje.
Maar hoe gaat het nestkastje leeghalen en schoonmaken nou precies in zijn werk? En wanneer is het tijd om in actie te komen?
Het waarom uitgelegd
We hebben je net al verteld dat vogels niet zullen gaan broeden in een smerig nestkastje. Begrijpelijk ook, want een gebruikt nestkastje kan ontzettend onhygiënisch zijn. Zo kunnen er parasieten en ongedierte in het nestje trekken. Ook kunnen eieren kapot gaan en kan het zijn dat jonge vogels de eerste weken niet overleven en dood in het nestkastje achterblijven.
Door het nestkastje na gebruik van de vogels schoon te maken, maak je het dus eigenlijk klaar voor de nieuwe bewoners.
Het wanneer uitgelegd
Er zijn verschillende momenten in het jaar waarop het nestkastje leeghalen en schoonmaken het best kan. De mate van werk dat je uit moet voeren verschilt echter aanzienlijk afhankelijk van het moment. Wil je het overigens zo comfortabel mogelijk maken voor de vogels, dan zul je op alle momenten die hieronder worden beschreven op een bepaalde manier aandacht moeten schenken aan het nestkastje dat je hebt opgehangen.
Het eerste moment om iets met het nestkastje te doen, is direct na het uitvliegen van de jonge vogels en hun ouders. Als dit nog relatief vroeg in het jaar is, bestaat de kans dat er in hetzelfde seizoen nogmaals een paar vogels in het nest zullen gaan broeden. Het is voor hen echter niet nodig dat het nestkastje brandschoon is. Het nestje zelf mag je gewoon laten liggen. Wel is het belangrijk dat gebroken eieren en eventuele karkassen van overleden vogels verwijderd worden.
Het tweede moment om het nestkastje leeg te halen en schoon te maken is aan het begin van het najaar. Het broedseizoen is nu voorbij en alle jonge vogels zijn uitgevlogen. Door het nestkastje nu leeg te halen en schoon te maken, geef je vogels de mogelijkheid om eventueel ook in de winter gebruik te maken van het nestkastje. Niet om te broeden, maar wel om te overwinteren of te schuilen voor de kou.
Het laatste moment om het nestkastje te controleren is in het vroege voorjaar. Net voordat het broedseizoen begint dus. Mocht het nestkastje in de winter gebruikt zijn en zijn de gebruikerssporen nog zichtbaar, dan is het noodzakelijk om het nestkastje opnieuw schoon te maken, zodat vogels het nestkastje ook in het voorjaar weer zullen vinden en gebruiken.
Het nestkastje leeghalen en schoonmaken: dit zijn de te volgen stappen
Je weet nu waarom en wanneer het tijd is om het nestkastje leeg te halen en schoon te maken. De vraag die nu nog rest is: hoe gaat het nestkastje leeghalen en schoonmaken precies in zijn werk?
Wij hebben de acht stappen op een rijtje gezet.
Stap 1: Het nestkastje van de muur halen
We beginnen natuurlijk simpel. Om het nestkastje makkelijk leeg te halen en schoon te maken, is het zaak om het nestkastje van de muur, schutting of boom te halen. Vaak is dit slechts een kwestie van het nestkastje van het haakje halen. Moet lukken dus!
Stap 2: Ongedierte en parasieten
Als het nestkastje los is, is het tijd om het ongedierte en de parasieten die mogelijk hun intrek hebben genomen in het nestkastje te verwijderen. Dit doe je door een flinke hoeveelheid gloeiend heet water over het nestkastje te gieten, zodat ongedierte en parasieten zullen sterven.
Stap 3: Het nestje verwijderen
De volgende stap is om het oude nestje daadwerkelijk te verwijderen. Dit doe je door het nestkastje open te maken en het nestje er vervolgens uit te halen. Hier kun je een borstel voor gebruiken, maar je kunt het nestje ook voorzichtig met je hand uit het nestkastje schuiven. Zorg er in dit laatste geval wel voor dat je de parasieten en het ongedierte dat in het nestkastje huist goed hebt verwijderd en trek eventueel handschoenen aan ter bescherming.
Stap 4: Restjes
Je hebt het nestje verwijderd, maar dat wil nog niet zeggen dat je ook al het materiaal dat de vogels gebruikt hebben om het nestje te maken, hebt verwijderd. Losse takjes, stukjes mos, uitgevallen veren en eventuele uitwerpselen moeten ook weggehaald worden.
Het nestkastje moet met andere woorden helemaal leeg zijn, voordat je kunt beginnen met schoonmaken. Je kunt de vuiligheid het best met een harde borstel uit het nestkastje vegen. Let hierbij op dat je niet alleen de oppervlakkige elementen wegveegt, maar probeer ook om zoveel mogelijk aangekoekte restjes te verwijderen. In de volgende stap vertellen we je wat je moet doen met restjes die je niet direct weg kunt borstelen.
Stap 5: Schoonmaken met heet water
Het nestkastje is nu, met uitzondering van enkele aangekoekte stukjes, helemaal leeg, waardoor je kunt beginnen met schoonmaken. Dit doe je wederom met een harde borstel en met een flinke hoeveelheid heet water. Door nu het hele nestkastje goed te schrobben, wordt deze weer als nieuw en zullen ook de laatste restjes loskomen.
Gebruik overigens geen schoonmaakmiddelen of andere chemische producten bij het schoonmaken van het nestkastje. Dit is ten eerste niet gezond voor de vogels die op een later tijdstip in het nestkastje zullen trekken en ten tweede is het ook nergens voor nodig. Heet water en een stevige borstel zijn voldoende.
Stap 6: Drogen
Als je klaar bent met het nestkastje leeghalen en schoonmaken, is het zaak om het nestkastje te laten drogen. Doordat een nestkastje vaak van hout is gemaakt, kan dit enige tijd duren. In dit geval geldt: geduld is een schone zaak. Eventueel kun je het proces versnellen door het nestkastje op een warme plek te zetten.
Stap 7: Eventuele reparaties
Nu het nestkastje leeg, schoon en droog is, kun je goed zien hoe het nestkastje er in zijn totaliteit uitziet. Denk hierbij aan de kwaliteit van het hout, de kwaliteit van het dak en aan de kwaliteit van de materialen die gebruikt zijn om het nestkastje in elkaar te zetten. Blijkt nu dat plankjes eigenlijk aan vervanging toe zijn of dat spijkers door het hout heen komen? Voer dan reparaties uit om dit te herstellen. Zo kun je rotte planken vervangen en te lange spijkers verruilen voor korte spijkers.
Controleer tot slot ook of het dak nog waterdicht is. Als dit niet het geval is, kun je het dak eenvoudig waterdicht maken met een stuk plastic of rubber.
Stap 8: Het nestkastje terughangen
Klaar. Het nestkastje terughangen is de laatste stap die je nog uit moet voeren. Als je dit hebt gedaan, is het nestkastje immers weer helemaal klaar om nieuwe gasten te verwelkomen.
Afhankelijk van wanneer jij het nestkastje schoon hebt gemaakt, kan dit nog enkele maanden duren. Vogels zoeken immers pas weer een nestkastje op als het heel koud is of als het broedseizoen van start gaat. Als ze hun intrek eenmaal hebben genomen en een nestje hebben gemaakt, zullen de vogels voor zolang het duurt genieten van de rust en de bescherming die het nestkastje ze biedt, waarna ze samen met hun kroost de vrijheid van de wijde wereld tegemoet zullen vliegen.
Voor jou hét moment om de taak van het nestkastje leeghalen en schoonmaken opnieuw op het programma te zetten.
Wat zijn jouw ervaringen met een nestkastje leeghalen en schoonmaken? Doe je het ieder jaar en komen de vogels daardoor steeds weer bij jou terug?
Laat het ons weten door een reactie te plaatsen onder dit bericht.
Mijn nestkasten hangt er nu 5 jaar=nooit schoongemaakt.wel ieder jaar weer koolmezen erin. Nu ook.
Inderdaad, maak vogelhuisje van kool mees nooit schoon,
en de vogel komt altijd terug,
hij doet er wat nieuw nest materiaal op , en klaar is kees.
Als de vogels uit gevlogen zijn komt hij over ongeveer
14 dagen terug en gaat gewoon weer verder voor de 2e nest.
Een pimpel mees daarentegen nestelt maar een keer.
Het is 29 Juni, vanochtend omstreeks 7.30 zijn ze uitgevlogen, ik weet niet hoeveel maar het eerste nest had 4 jongen, na een week werd het nest weer bezet zonder dat ik het had schoongemaakt, ik heb wel gekeken maar het zag er keurig uit, nu heb ik het kastje van de muur gehaald en goed met heet water schoongemaakt en weer opgehangen. We hebben een aantal weken kunnen genieten van de bedrijvigheid op ons balkon, ze trokken zich niks aan van onze aanwezigheid en de was die we elke week opgehangen hadden, ze vlogen gewoon af en aan!
Goedemorgen , er hangt al jaren een schattig vogelhuisje bij mij in de voortuin model Volendam
maar nieuwe bewoners ,ho maar Er staat een vogelwaterbak altijd brandschoon met steeds ververst regen water in de tuin voor iedere liefhebber die aanvliegt of op doortocht is….takjes ,hooi, houtsnippers door gespitte paardenmest die giga veel wormen opleveren….maar goed je hebt het niet voor het zeggen he
Vanmorgen de buitenkant het huisje een voorjaars sopje gegeven en even het zijdeurtje opengemaakt om de binnenkant het evt viezigheidjes schoon te maken
Wat schertste mijn verbazing , er zat een prachtig nest in !
Geen flauw idee of het een nieuw nest is mijn trapje is niet zo hoog ik kon niet zien of er iemand aanwezig was of dat er dode kleine vogeltjes in achtergebleven zijn of eitjes die nooit uit zijn gekomen ….
Ik vind het zielig om nu begin maart het nest eruit te trekken of het huis van de muur te halen als dat al gaat die zit goed vast en laat het maar fijn zo zitten tot begin Oktober dan maak ik hem alsnog leeg van binnen
Onze oude kat zat altijd graag buiten op het matje voor de deur en die is niet meer misschien dat daarom een gevederd paartje had besloten het schattige huisje te betrekken….
Ik ga het zeker in de gaten houden of er nu ook bewoners zijn ,ik vind het een hele eer dat in mijn huisje een nieuwe generatie is grootgebracht !
Klazien, is het ook juist geörienteerd? Het invlieggat is het best oostgericht.
Net een nestkastje binnen gehad, gemaakt van een boomstam heel leuk. Nu heb ik het deksel er even af gehaald en zag dat de ruimte om te nesten rond en maar 8 cm is. Is dit niet erg klein. Hiervoor had ik een vierkante, met veel meer ruimte.
Graag een reactie.
Groet,henk
Ik heb Diverse kasjes schoon gemaakt in mijn tuin met blote handen en zit nu onder de vlooien beten
Dus trek handschoenen aan en bescherm je armen
Voor het zoveelste jaar is er weer een nest gebouwd en nu lag er 1 eitje in maar meer zijn er niet gelegd tot nu toe maar nu is het eitje plots verdwenen en zie geen activiteiten meer bij het kastje . Is iemand hier bekend mee ?
Hallo Hans,
Dat antwoord over de koolmees (nooit schoonmaken) zou best ergens in het begin van het artikel gezet kunnen worden niet?
Met vriendelijke groet, Kees
Wij hebben ook koolmeesje nu maar ons nest kastje kun je niet open maken zit helemaal dicht moeten we na dat ze zijn uit gevlogen het huisje schoonmaken maar hoe groetjes carla
Als je wil schoonmaken voorzichtig een van de wanden losmaken, of het dakje. Daarna weer monteren.
Als je wil schoonmaken voorzichtig een van de wanden losmaken, of het dakje. Daarna weer monteren.
Vandaag hokje schoongemaakt, 17 mei zijn de koolmezen uitgevlogen. Daarna gecontroleerd of er dode inlagen. Er lagen 2 dode koolmezen in. Vandaar schoon gemaakt.
Gisteren heb ik mijn vogelhuisje schoongemaakt met borstel en heet water . Al drie jaar nieuwe bewonerrs en jonge vogeltjes gehad Het nestje heb ik er voor het eerst uitgehaald . Deze ziet er op het gezicht goed en mooi uit . Geen resten kunnen vinden van vogelresten en eitjes ,
Vraag : zal ik het oude nest -na evt verwijdering van bovenste deel – terugplaatsen ?
Dank !
Frans van der Horst
23 febr 2021
Een koolmees heeft 8 eitjes gelegd, heeft er 2 dagen op gezeten en plotseling komt ze niet meer. Waarschijnlijk is ze gedood. Wat moet ik nu doen met de eitjes en moet ik het nest laten liggen of het hokje schoonmaken?
Ik zou het nestkastje leeg en schoon maken. Nu is er net nog kans voer een nieuw paartje om te broeden. Zeker omdat het broedseizoen dit jaar door de kou wat later valt. Wel snel wezen!
koolmees kan haar eitjes ook in de steek hebben kunnen laten dat doen ze soms als ze het zodat ze het jaar daarop een beter nestje kunnen krijgen
Vanochtend zagen we dat het dakje van het nestkastje eraf lag en het nestmateriaal op de grond. Ze hadden 6 jongen welke nog maar net uit het ei waren, deze zijn allemaal verdwenen. De ouders zijn totaal in de war. Wat moet ik doen? Het nestmateriaal terug leggen of het nestkastje schoonmaken?
Vanmorgen heb ik mijn nestkastje met jonge koolmeesjes geopend omdat ik de ouders al een paar dagen niet meer zag. Wel heb ik een kat in mijn tuintje gezien. Ik denk nu dat die kat vaker geweest is en de ouders daardoor hun jonkies in de steek hebben gelaten. Er zaten zeven mooie, maar dode koolmeesjes in. Zo jammer. Kan ik iets doen om te voorkomen dat er katten in mijn tuintje komen?
3 weken geleden zijn ze uit gevlogen ,7 jongen .het is een pracht om te zien hoeveel keer ze per dag de jongen voeren ,geweldig toch. maar nu 3 weken later zien we ze weer terug bij het kastje ,maar ik heb het nog niet schoon gemaakt, dus daar wacht ik dan wel mee ,misschien gaan ze er wel weer een tweede keer jongen in leggen, wat wij hopen natuurlijk .
Ik wilde het vogelhuisje schoonmaken, omdat de koolmeesjes enkele weken geleden uitgevlogen waren, bij het openen zag ik dit mooie plaatje, meteen vogelhuisje dichtgemaakt en voorzichtig teruggehangen.
Prachtig =) je kan de vogelhuisjes beter niet nu schoonmaken.
Ik heb een nestje roodborstjes zitten. Moet dit nestje straks ook schoongemaakt worden ! Ze zit trouwens in de schuur in een disselslot ?
Vandaag mijn nestkast met jonge pimpelmezen geopend omdat we de laatste dagen geen enkele beweging van de ouders meer zagen. Ma & pa pimpelmees vlogen de afgelopen weken continue af en aan en maakten er werk van! Helaas vind ik 3 dode pimpelmezen. De grootste lag op het nest en de twee kleinere mezen daar weer onder, héél bijzonder.
Ivm ongedierte en stank alles schoongemaakt en met kokend water schoongespoeld.
Gisteren zijn de 5 ‘zwarte roodstaart’ kleintjes uitgevlogen, we waren een dagje weg, jammer, dit hebben we dus gemist. De afgelopen maand van heel dichtbij kunnen genieten van het bouwen, broeden, voeden en opgroeien van de vogels. Het nest zat op de steunpilaar van de carport waar we in de zomer onze lounge plek hebben. We zien de ouders nog in de buurt rondvliegen met voedsel, het gezin lijkt verhuisd naar de tuin van de buren, de komende 8 dagen worden de kleintjes nog gevoerd. Geweldig was dit. Geen broed kast dus maar als ik hier lees denk ik dat ik het gebruikte nest ook maar weghaal..?
Onze koolmees slaap in het nestkastje. Iedere avond tussen 16-17.00 uur arriveerd hij.
En wat gebeurt er…. Een andere koolmees bezet het kastje. Als “ onze” koolmees komt is hij in de war… zit voor het gat maar gaat er niet in.. zit er een tijdje en vertrekt zonder te vechten om zijn huisje.
Normaal… komt hij nog terug of geeft een vogel het gewoon op???? Heel graag info☺️
Ik woon hier nu 10 jaar en jaar op jaar heb ik een koolmeesje er in
Maar nu ik zei tegen buur vrouw
Weet het niet maar volgens mij hebben ze nu al problemen
De ene breng groen mee en de volgenden ligt alles op de grond van mijn balkon
Dit heb ik nog nooit gezien
Ik oer ze ook het hele jaar door
En veelsoorten al gezien ook zorg ik voor water
En dat is mijn volgende vraag
Ik heb gelezen dat je in het drinkwater magnesium moet doen is dat een fabel ofwaar
Kan je een beschermingsplaatje rond het invlieggat nog plaatsen als het nestkastje vol met jongen zit?
Er is een geinteresseerde specht in de buurt.
Zie mijn reactie vd cocktail prikkers
bij mij zijn dit jaar de koolmeesjes in een zelfgemaakte ruime mussenkast van 13x15cm gaan broeden, en toen het laatste vogeltje vanmorgen uitvloog lag het eerste eitje er alweer in..dus beter niet meteen schoonmaken!!!..nestje ziet er supernetjes nog uit, tis net een golfholletje in een bemost veldje ;)
15 mei 2022.
Gisteren nog druk af en aan vliegen.
Vandaag niets te zien..
Tegen het kastje getikt. Doodstil.
Dakje eraf gehaald. Leeg en brandschoon. Geen strootje te zien.
Wat doen ze met hun nestje.?
Raar, waaris de rest van hun materiaal dan gebleven?
Vorig jaar 1 dag na het uitkomen vd eitjes kastje leeg geroofd door vogels ?dit jaar weer volop vader en moeder koolmees bezig om de jongen te voeren ik heb cocktail prikkers aan de zijkant en dakje geprikt , en hebben 2 uur zitten kijken toen er 6 of 7 jonkies uitvlogen zo leuk ?
In de natuur worden die nestjes toch ook niet schoongemaakt? In het voorjaar moeten ze weer af en aan om een nest te bouwen. Ik heb 1 keer nestje schoongemaakt en daarna is de pimpelmees nooit meer terug gekomen
Nelleke
Ik heb altijd een winterkoninkje. Een gevlochten nest met wijde opening veilig op overdekt balkon. Het nestje wordt keurig bedekt met een laag mos en meer. De opening verkleind. Nestje werd oud en dus kocht ik een houten voor winterkoninkjes van de vogelbescherming. Er zat een ijzeren plaatje om het gat zoals vaker tegenwoordig. Bij het uitvliegen van de jongen kwamen er twee klem te zitten in dat gat dat natuurlijk niet meegaf. Na een tijd heb ik ze maar teruggeduwd en heb mijn lesje geleerd.
Nu heb ik weer een gevlochten nestje. Het winterkoninkje heeft het vorige week leeggehaald. De opening is weer groot en de rommel ligt op mijn balkon. Hij regelt het dus zelf.
ik wil liever ipv het kastje te poetsen en leeg te maken, het weggooien en een nieuw kastje hangen . Is dat ok ?
Hier zijn 7 koolmeesjes net 5 dagen uitgevlogen. We hebben t huisje leeggehaald en schoongemaakt. Wat schetst onze verbazing vanmorgen, een nieuw koolmeesje is aan t bouwen. We hebben t oude nestje teruggeplaatst in it huisje en hij lijkt t goed te vinden want hij is t aan ordenen. Is het t zelfde paartje van 5 dagen geleden of zijn t nieuwe bewoners? Kan iemand mij dit vertellen? Het is toch geweldig je hebt er een dagtaak aan om alles te volgen van t bouwen tot uitkomen van de kleine mooie koolmeesjes.
nieuw nestkastje opgehangen en spoedig waren koolmezen een nestje aan het bouwen. na korte tijd 14 eitjes in het nestje.
Tot onze grote verbazing vlogen ze vandaag 31 mei “mijn verjaardag” ,
allemaal uit. Keek echt mijn ogen uit. Het waren 11 jongen. Was fantasties om te zien..
nooit gedacht dat het zo leuk zou zijn. Moet ik nu nest kastje schoonmaken of nog even laten zo als het nu is?
Het zijn pimpelmeesjes 🙂
hier het nestkastje on de mijn balkon